|
|
Aspirinegebruik - Oogaandoeningen - Maculadegeneratie - Correlatie - Informatiecampagne
oogziekte
geneesmiddel
gevaren voor de gezondheid
bewustmaking van de burgers
| 23/12/2011 | Verzending vraag |
| 9/3/2012 | Antwoord |
Herindiening van : schriftelijke vraag 5-3352
De Nederlandse hoogleraar oogheelkunde Paulus de Jong publiceerde in het tijdschrift Ophtalmology het alarmerende resultaat van zijn onderzoek naar ouderen die dagelijks een aspirine innemen. Hieruit blijkt dat zij significant meer kans lopen op de oogaandoening maculadegeneratie een afname van de gezichtsscherpte omdat onder andere lijnen en kleuren vervagen en met slechtziendheid als gevolg. In normale omstandigheden krijgen twee op de 100 mensen maculadegeneratie. Mensen die dagelijks aspirine nemen, zien de kans verdubbelen.
Tegelijkertijd is aspirine een veel gebruikt middel bij patiënten met hart- en vaatziekten, omdat het onder andere een bloedverdunnend effect heeft.
Hierover de volgende vragen:
1) In welke mate worden de onderzoeksresultaten over de correlatie tussen regelmatig aspirinegebruik en een hogere kans op maculadegeneratie in de Belgische gezondheidszorg ernstig genomen? Worden deze resultaten bevestigd door Belgisch onderzoek?
2) Vindt de minister deze vaststellingen voldoende relevant om rond het (veelvuldig) gebruik van aspirine, zeker bij ouderen, een informatiecampagne te starten?
Het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG) deed een beroep op een deskundige ter zake. Volgens de geraadpleegde deskundige kennen de betrokken gezondheidswerkers de resultaten van het onderzoek van P. de Jong e.a., naar aanleiding waarvan Reuters er een bericht over maakte en de Belgische kranten erover schreven. Hun publicatie bestaat uit een breed observatieonderzoek in Europa (Noorwegen, Estland, Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Griekenland en Spanje) en een grote meta-analyse van wereldwijde publicaties die een verband tussen de maculadegeneratie en aspirine onderzochten.
In hun observatieonderzoek heeft men, in een groep van 4 700 vijenzestig-plussers die enkel op basis van leeftijd waren geselecteerd, proberen vast te stellen of er een verband bestond tussen de leeftijdsgebonden maculadegeneratie en de maandelijkse, wekelijkse of dagelijkse inname van aspirine. Dat verband kwam duidelijker aan het licht bij de dagelijkse gebruikers.
De meta-analyse toonde aan dat er een verband bestaat tussen een antistollingsmedicatie, waaronder aspirine, en maculaire bloedingen, vooral bij mensen die aan een leeftijdsgebonden maculadegeneratie lijden. Met betrekking tot het meer specifieke verband tussen aspirine en leeftijdsgebonden maculaire degeneratie / vroegtijdige maculaire letsels, zijn ook andere onderzoeken voorhanden, maar de resultaten variëren naar gelang het onderzoek.
De kop “Aspirine vergroot de kans op oogaandoening” (« L’aspirine accroît le risque d'affection oculaire ») prijkte op de voorpagina van menig dagblad. Men kon in de artikelen onder andere lezen dat de maculadegeneratie twee op honderd personen raakt. Mensen die dagelijks aspirine slikken zien het risico verdubbelen. Men stelt het hier voor alsof het om een oorzakelijk verband gaat, wat P. de Jong in zijn publicatie niet doet. Hij maant wel aan tot voorzichtigheid en bezinning, en tot grondige onderzoeken.
Het persbericht van Reuters (13 september 2011) was ook voorzichtiger voor wat het besluit van de publicatie in kwestie betreft: De gegevens tonen niet aan dat aspirine tot een verminderd gezichtsvermogen leidt. Maar indien aspirine de oogkwaal verergert, zijn de resultaten - volgens de onderzoekers - zorgwekkend, gezien het hoge aantal ouderen die het omwille van een hartaandoening dagelijks slikken. Hoewel het een goed idee zou zijn om de risicogroep te waarschuwen voor het risico op de schadelijke rol van aspirine in de maculadegeneratie, "dient een oog dat over al zijn vermogens beschikt in een dood lichaam tot niets". Met andere woorden, voor de mensen met cardiovasculaire aandoeningen die aspirine slikken om hun toestand niet te laten verergeren, wegen de voordelen van het geneesmiddel zwaarder door dan de risico's voor het gezichtsvermogen. Bredere onderzoeken die mensen in de tijd volgen en hun aspirinegebruik en gezichtvermogen documenteren, zullen ertoe bijdragen om de rol van aspirine in de maculadegeneratie op te helderen.
Wat de resultaten van een Belgisch onderzoek betreft, bleek tijdens een nieuw onderzoek van de dossiers van 543 patiënten met exsudatieve maculadegeneratie die sinds november 2007 met Lucentis werden behandeld [anti-VEGF-geneesmiddel (vasculair endotheliale groeifactorinhibitor), terugbetaald door het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeits-verzekering (RIZIV) dat 45 % van hen dagelijks aspirine slikt, meestal omwille van cardiovasculaire aandoeningen (antecedenten van hartinfarct, hartbeklemming of -ritmestoornis). De Commissie voor geneesmiddelen voor menselijk gebruik zal op haar zitting van februari 2012 onderzoeken of er ter zake bepaalde acties moeten worden ondernomen.
Het FAGG lanceerde op 12 september jongstleden een grote campagne onder de titel "Een geneesmiddel is geen snoepje!". De campagne wil via een website, aankondigingen in de media en affiches algemene inlichtingen verspreiden voor een goed geneesmiddelengebruik, en er vooral op wijzen dat men een geneesmiddel in overeenstemming met de aanbevelingen van de bijsluiter moet nemen en het advies van de arts en de raad van de apotheker moet naleven. Het is de taak van de arts om voor iedere patiënt de voor- en nadelen van een geneesmiddel tegen elkaar af te wegen.