|
|
Een vereist mandaat van de Verenigde Naties voor een interventie in Libië
Libië
VN
NAVO
strijdkrachten in het buitenland
militaire interventie
| 21/3/2011 | Verzending vraag |
| 7/12/2011 | Dossier gesloten |
Herkwalificatie van : vraag om uitleg 5-638
Tijdens een recent minidebat in de Senaat refereerde ik aan de mogelijke noodzaak om vredestroepen te zenden naar Libië. Natuurlijk kan zulke interventie zich enkel richten op de bescherming van de burgerbevolking en is een algemeen gedragen mandaat van de Verenigde Naties daarvoor noodzakelijk en voorwaardelijk. Nochtans zijn er kapers op de kust die mogelijk andere dan louter burgerlijke belangen willen verdedigen. Zeker de VS willen hun strategische en economische belangen veilig stellen. Daarvoor zal een beroep worden gedaan op het Africa Command, of kortweg Africom. Dat is het Amerikaanse militaire hoofdkwartier voor Afrika dat in Stuttgart is gevestigd Deze structuur onderhoudt de militaire banden van de VS met Afrika. Volgens het Pentagon voorkomen dergelijke gespecialiseerde militaire structuren, verspreid over heel de wereld burgeroorlogen en bewaren ze de "regionale stabiliteit".
Voor de VS was Libië vroeger een schurkenstaat, maar die slechte relatie is de laatste jaren omgekeerd. Sinds 2009 werkt Africom in een partnership met Libië. Beide landen tekenden in januari 2009 daarvoor een Memorandum of Understanding. Later dat jaar bracht generaal Ward twee keer een bezoek aan Libië. Hij had er naar eigen zeggen een zeer hartelijk gesprek met president Kadhafi.
Libische militaire journalisten van Al Musallh, het officiële blad van het Libische leger, ondervroegen Ward over de samenwerking en de rol van Africom en over de houding van de VS in het geval van een militaire interventie. Ward antwoordde : "Of er zo'n interventie komt, dat is een beslissing van de Amerikaanse president, de minister van Buitenlandse Zaken en het Congres. Als zij tot interventie beslissen, moeten zij ons troepen geven, want Africom heeft geen effectieven. Maar wij staan wel in voor de uitvoering van het militaire luik van de interventie".
Mochten de VS nu tot een militaire interventie in Libië beslissen, dan speelt het Africom bureau in Stuttgart een sleutelrol. Allicht coördineert het Pentagon zo'n interventie dan in het kader van de NAVO. Ook België is lid van dit militaire bondgenootschap, waarvan het hoofdkwartier trouwens in Brussel is gevestigd. België onderhoudt directe verbindingslijnen met Africom in Stuttgart. Nog vorige week heeft minister van Defensie Pieter De Crem (CD&V) in Boedapest gepleit voor een krachtdadiger optreden tegen piraterij aan de Hoorn van Afrika. De minister stelde ook dat daarvoor de banden met de NAVO en de VS moesten worden aangehaald.
België beschikt over een verbindingsofficier bij Africom in Stuttgart, namelijk een majoor die in Kinshasa geboren is. De laatste jaren werkte hij voor de Belgische Defensie in Congo, onder meer in het kader van een VN missie in Kalemie en als militair attaché op de Belgische ambassade in de Congolese hoofdstad. Via deze officier cultiveert België een rechtstreekse lijn met het African Command.
De Belgische marine participeert aan operaties van Africom. In maart 2010 gaven Belgische mariniers van het marineschip Godetia training aan militairen uit Togo en Benin in West Afrika. De training was onderdeel van het Africa Partnership Station (APS) van de US Naval Forces. Er werd toen bericht dat "APS geleid wordt door België met de steun van de VS". Op 27 februari 2011 vertrok de Godetia opnieuw vanuit de haven van Zeebrugge naar West Afrika, alweer met een opdracht voor het Africa Partnership Station.
Blijft de minister bij zijn voornemen om eventuele militaire interventies in Libië enkel te laten verlopen via een VN mandaat? Is de minister het met me eens dat het geen goede zaak zou zijn indien de NAVO of Africom de leiding van zulk een 'vredesoperatie' op zich zou nemen? Werd er in de regering al overlegd over de wijze waarop die uitdaging zou worden geconcretiseerd en over de te volgen weg? Werd de minister van Defensie als duidelijk gemaakt dat hij geen beloften moet doen aan de VS? Zit de regering hier op één lijn, namelijk de noodzaak van een VN mandaat voor een ingrijpen in Libië? Is de minister het met me eens dat een dergelijke vredesoperatie onder VN-vlag mogelijk een ernstige en noodzakelijke bescherming kan zijn voor de burgerbevolking van Libië?