Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-148

van Guido De Padt (Open Vld) d.d. 20 september 2010

aan de vice-eersteminister en minister van Werk en Gelijke Kansen, belast met het Migratie- en asielbeleid

Partnergeweld - Mannen als slachtoffer - Opvang - Vervolging

huiselijk geweld
officiële statistiek
psychologische intimidatie

Chronologie

20/9/2010Verzending vraag
25/3/2011Antwoord

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-149
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-150

Vraag nr. 5-148 d.d. 20 september 2010 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

In het radioprogramma ‘Peeters & Pichal’ op Radio 1 van begin september 2010, werd de aandacht gevestigd op het onrustwekkende aantal mannen dat slachtoffer is van intrafamiliaal geweld.

Het programma behandelde dit thema in navolging van het themajaar tegen geweld op vrouwen en de oproep tot het ondertekenen van de petitie “Tegen geweld op vrouwen” van Europarlementslid Marc Tarabella. Deze oproep kon bij enkele mannen op weinig begrip rekenen door het feit dat niet alleen vrouwen, maar ook steeds meer mannen slachtoffer worden van partnergeweld. Volgens een recent onderzoek van het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen, is immers een op de tien mannen het afgelopen jaar slachtoffer geworden van partnergeweld. Bij vrouwen gaat het om ruim een op de zes.

Intrafamiliaal geweld moet echter ruimer gezien worden dan louter fysiek geweld; ook psychologisch en seksueel geweld, economische verdrukking en isolatie zijn hier vormen van. Waar vrouwen vooral te lijden hebben onder fysiek geweld, zijn mannen vaker slachtoffer van psychologisch geweld door hun vrouwelijke partner. Voorbeelden van psychisch geweld zijn: het opzetten van de kinderen tegen de vader, het weigeren van seks en constante vernederingen. De oorzaak van dit gewelddadige gedrag is dikwijls te wijten aan de borderline- persoonlijkheid van de vrouw, waardoor ze een laag gevoel van eigenwaarde en een sterke neiging tot extreme vooroordelen heeft, met manipulatie en (psychische) geweldplegingen ten opzichte van de man als resultaat.

Veel mannen zien geen uitweg uit deze situatie door de taboesfeer die eromheen hangt, maar ook omdat ze simpelweg nergens terechtkunnen. Meldingen bij de politie worden weggelachen, opvangcentra voor mannen zijn er niet en belangengroepen voor mannen zijn er vooralsnog evenmin. Bovendien zijn vormen van psychologisch geweld een stuk moeilijker te bewijzen dan fysiek geweld, wat meldingen moeilijker of zelfs overbodig maakt.

Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen:

1.Erkent de minister dit probleem? Zo ja, worden er initiatieven genomen, bij voorbeeld een sensibilisatiecampagne en/of preventiecampagne om dit taboe weg te werken en om een uitgangsweg te bieden?

2.Zijn er initiatieven gekend waarbij opvangplaatsen opgericht zijn/worden waar mannen met hun verhaal en hun problemen terecht kunnen? Kunnen die plaatsen op een of andere manier een beroep doen op federale ondersteuning en/of betoelaging?

3.Hoeveel feiten van partnergeweld (met een opsplitsing naargelang de klacht uitging van de man dan wel van de vrouw en met een opsplitsing naar gerechtelijk arrondissement) werden in 2007, 2008, 2009 en 2010 geregistreerd? Hoeveel daarvan hadden er betrekking op respectievelijk fysiek, seksueel, psychisch of economisch geweld?

4.Hoeveel van voormelde dossiers werden overgemaakt aan de parketten?

5.Hoeveel feiten van partnergeweld (met een opsplitsing naargelang de oorspronkelijke klacht uitging van de man dan wel van de vrouw en met een opsplitsing naar gerechtelijk arrondissement) werden in 2007, 2008, 2009 en 2010 behandeld voor de correctionele rechtbank en in hoeveel van die dossiers werd een veroordeling, dan wel een vrijspraak uitgesproken? Welke waren de straffen die werden uitgesproken?

Antwoord ontvangen op 25 maart 2011 :

1. Het is noodzakelijk om meer aandacht te besteden aan partnergeweld waarvan mannen het slachtoffer zijn, aangezien zij minder gemakkelijk praten over het geweld dat zij ondergaan. Deze vaststelling wordt geïllustreerd door de studie die in 2010 besteld werd door het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen, maar ook door de professionals uit de slachtofferopvang. Daarom heeft het Instituut gewerkt aan een specifieke sensibilisatie rond de problematiek van mannen die geconfronteerd worden met geweld door hun partner om deze kwestie op de agenda te plaatsen, er daarbij over wakend dat zij nooit worden uitgesloten uit de acties die het onderneemt.

Op 23 november 2010 gaf een interministeriële conferentie haar goedkeuring aan een nieuw nationaal actieplan voor de bestrijding van partnergeweld en andere vormen van intrafamiliaal geweld voor de periode 2010-2014. Specifieke sensibilisatie- of preventiecampagnes voor mannelijke partnergeweldslachtoffers zijn niet voorzien aangezien de in het nieuwe plan ontwikkelde aanpak erin bestaat om zich tot alle potentiële slachtoffers te richten zonder daarbij een onderscheid te maken naar geslacht.

Het is een feit dat vooral vrouwen het slachtoffer zijn van partnergeweld. Mannen worden er echter ook aan blootgesteld. Daarom moet meer rekening worden gehouden met mannelijke slachtoffers op het niveau van de toegankelijkheid van de professionele hulpverlening en moeten de mentaliteiten evolueren. Het is een uitdaging die nog geen deel uitmaakt van de verschillende maatregelen in het nationaal actieplan 2010-2014. Ik zal het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen vragen om acties in deze zin te ontwikkelen, in het bijzonder met het oog op een grotere erkenning van de mechanismen aan de basis van psychologisch geweld, zoals manipulatie en dominantie in koppels.

2. België beschikt niet over specifieke opvangdiensten voor mannelijke slachtoffers van partnergeweld. Zij kunnen echter ook opgevangen worden in de al jaren bestaande structuren voor vrouwelijke slachtoffers. In een aantal ervan wordt nagedacht over de preventie van geweld tegen mannen.

Daarnaast beschikt de organisatie Praxis, die gespecialiseerde diensten aanbiedt voor partnergeweldplegers, in Brussel over een groep die zich specifiek richt tot vrouwelijke daders van partnergeweldplegers. In andere arrondissementen biedt Praxis een individuele opvolging voor vrouwen die een responsabiliseringsparcours willen beginnen.

Tot slot ondersteunen de verschillende bestaande hulplijnen in België zowel vrouwen als mannen die met geweld geconfronteerd worden.

Meer specifiek, wat betreft de registratie van gewelddaden en hun behandeling op gerechtelijk vlak, laat ik het antwoord over aan mijn collega’s van Justitie en Binnenlandse Zaken.