Schriftelijke vraag nr. 5-1298

van Bert Anciaux (sp.a) d.d. 10 februari 2011

aan de minister van Ambtenarenzaken en Overheidsbedrijven

Belgacom - Brussel - Tweetaligheid van de werknemers - Maatregelen

Proximus
Hoofdstedelijk Gewest Brussels
taalgebruik
tweetaligheid

Chronologie

Vraag nr. 5-1298 d.d. 10 februari 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Niettegenstaande de hoge juridische status van de gecoördineerde wetten van 18 juli 1966 op het gebruik van de talen in bestuurszaken (ze zijn van openbare orde) en dat Belgacom een overheidsbedrijf is, aangezien de Belgische Staat over de meerderheid van de aandelen beschikt, blijkt de overheid niet bij machte om haar eigen wetten te laten naleven. Belgacom rekruteert heel wat niet werknemers die geen Nederlands praten. Bij de loketfuncties worden vaak Nederlandsonkundigen ingezet. Vlamingen krijgen in hun hoofdstad vaak geen correcte behandeling. Ook bij Belgacom legt men zich blijkbaar neer bij deze situatie en werkt men op deze wijze in de illegaliteit.

Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen:

1) Hoeveel Nederlandskundige en Nederlandsonkundige werknemers, inclusief de ambtenaren, werken er in de verschillende Brusselse vestigingen van Belgacom? Hoe evolueerden deze aantallen en hun verhouding sinds 1996?

2) Beaamt de geachte minister dat zich qua kennis van het Nederlands een ernstig probleem stelt bij het personeel, inzonderheid het loketpersoneel, van vestigingen van Belgacom in Brussel? Zo neen, met welke argumenten ontkent zij dit? Zo ja, hoe evalueert en duidt zij dit probleem en de evolutie ervan de voorbije decennia?

3) Hoe ligt de taalverhouding bij de loketfuncties van bij de Brusselse vestigingen van Belgacom? Hoe is het mogelijk dat werknemers en ambtenaren die geen Nederlands praten er toch loketfuncties uitoefenen? Wat doet de overheid om deze wettelijke verplichting en elementaire vorm van beleefdheid te waarborgen? Geeft Belgacom premies aan twee- en meertalige werknemers? Hoe definieert men in deze context de twee- en meertaligheid? Hoeveel bedragen deze premies? Wie controleert de kennis van de tweetaligheid? Welke inspanningen leverden de geachte minister en de regering om ervoor te zorgen dat het personeel van Belgacom de taal van de meerderheid van de inwoners van dit land machtig is? Worden er taalcursussen georganiseerd? Zijn taalexamens verplichtend voordat men overgaat tot definitieve aanwervingen? Wat onderneemt zij op korte termijn om aan deze onaanvaardbare situaties een einde te stellen?

Antwoord ontvangen op 6 juli 2011 :

Preambule:

– Loketten: omdat de notie 'loketten' bij Belgacom N.V. niet bestaat, zijn de geleverde elementen van antwoord gebaseerd op de commerciële functies in direct contact met de externe klanten.

– Cijfers:

• De vermelde cijfers hebben enkel betrekking op het Brussels Gewest.

• Sommige cijfers worden op nationaal niveau gegeven en worden als dusdanig in het antwoord aangeduid.

• De cijfers worden uitgedrukt in “headcount” (één persoon = één eenheid).

• Personeelsgegevens op 31/12/2010.

1. Totaal aantal personeelsleden met Brussel als administratieve standplaats (alle functies samen). Dit omvat de personen tewerkgesteld in Brussel, Schaarbeek, Elsene, Sint-Gillis, Anderlecht, Berchem, Jette, Evere, Oudergem, Ukkel, Vorst, Sint-Lambrechts-Woluwe, Halle, Vilvoorde, Eigenbrakel:

– 2006: 6 244

– 2007: 5 977

– 2008: 6 032

– 2009: 6 145

– 2010: 7 576

2-3.a-c. De verdeling tussen Franstaligen en Nederlandstaligen in de administratieve standplaats Brussel en in de doelgroep (personeel in direct contact met de externe klanten) is de volgende:

Deze gegevens laten dus niet toe om te concluderen dat er een 'ernstig' probleem zou zijn met de kennis van het Nederlands bij het Belgacom-personeel in Brussel.

3.d-k Wat de taalpremies betreft, moet een onderscheid worden gemaakt tussen twee soorten premies die binnen de onderneming worden toegepast:

De tweetaligheidspremie

- De tweetaligheidspremie werd ingesteld in het kader van het protocol van het Sectorcomité VIII van 18 december 1990 (toepassing vanaf 1 januari 1991 naar het voorbeeld van wat werd voorzien voor de personeelsleden van de rijksbesturen - KB van 10 oktober 1991, DO 40 van 18 december 1991).

- Bedrag: 18,79 euro/maand (tegen de huidige index van 1,5157).

- Doelgroep: statutaire medewerkers of medewerkers met een contract van onbepaalde duur van niveau 2, 3 en 4.

- Toekenningsmodaliteit: persoon houder van een Selor-brevet of een studiegetuigschrift dat vrijstelling van dit brevet verleent; tewerkgesteld in een dienst van de tweetalige regio Brussel in een dienst waar de tweetaligheid bij wet wordt opgelegd.

Toelage voor het gebruik van zekere talen

- Deze toelage werd ingesteld door het KB van 21 maart 1978, DO 26 van 1978.

- Bedrag: 16,28 EUR/maand (tegen de huidige index van 1,5157)

- Doelgroep: statutaire of contractuele medewerkers van niveau 2, 3 en 4.

- Toekenningsmodaliteiten: persoon houder van een Belgacom-attest; tewerkgesteld in een dienst waar het gebruik van andere talen noodzakelijk is.

- Cumulatie: voor maximaal drie talen.

Er dient evenwel te worden genoteerd dat de commerciële functies (in direct contact met de externe klanten) geen recht hebben op de tweetaligheidspremie. Er wordt rekening gehouden met de bekwaamheden/kennis/ervaring (onder meer tweede/andere taal) bij het bepalen van het basisloon van deze medewerkers.

Aantal medewerkers dat een taalpremie ontvangt

Op dit ogenblik ontvangen 813 medewerkers van Belgacom nv, op nationaal niveau, hetzij de tweetaligheidspremie, hetzij de toelage voor het gebruik van zekere talen, hetzij beide.

Van de 813 medewerkers die een taalpremie ontvangen, zijn er 582 tewerkgesteld in de regio Brussel. 72% van de personen die een taalpremie ontvangen, is met andere woorden tewerkgesteld in Brussel:

Wat de historiek betreft, is het belangrijk te noteren dat de referentieperiode waarmee in dit antwoord rekening wordt gehouden zich over de laatste vijf jaar uitstrekt. Teruggaan tot het jaar 1996, zoals gevraagd, zou geen relevante vergelijking ter zake meer mogelijk maken. Sinds 1996 heeft Belgacom immers verschillende reorganisaties doorgemaakt.

Nationale basis

Maatregelen om de tweetaligheid bij Belgacom nv te bevorderen

Naast de definitie van de premies is het belangrijk de initiatieven van Belgacom nv ter bevordering van de tweetaligheid onder de loep te nemen:

Wat de aanwerving betreft

Tweetalige profielen voor de medewerkers in direct contact met de klant zijn steeds moeilijker te vinden. Belgacom stelt de volgende middelen in het werk om dergelijke profielen aan te werven: publicaties op verschillende jobsites, op de site “belgacom.com”, campagnes in de lokale en nationale pers, jobdagen en jobbeurzen in de scholen. Belgacom werkt ook nauw samen met de VDAB, Forem en Actiris.

Bij de selectie van de kandidaten versoepelt Belgacom haar criteria niet. Competenties, houding en kennis worden cruciaal geacht.

Het Brusselse Observatorium van de arbeidsmarkt en kwalificaties, dat jaarlijks analyseert welke functies kritiek zijn, m.a.w. voor welke jobs de bedrijven moeilijk kandidaten vinden, stipt dit rekruteringsprobleem trouwens aan voor een hele reeks functies, niet wegens een kwantitatief tekort, maar wegens een gebrek aan kwalificaties van de sollicitanten, vaak op het gebied van talen.

Daarom is Belgacom soms genoopt kandidaten te selecteren die niet echt over de gewenste talenkennis voor de vacature beschikken. Ze beschikken natuurlijk over een basiskennis, maar zijn niet perfect tweetalig. Dat euvel wordt gecompenseerd door de organisatie van interne opleidingen. De hoofdactiviteit van Belgacom inzake taalcursussen speelt zich echter af na de aanwerving, meestal op individueel niveau en na te hebben geanalyseerd welke behoeften de medewerker in zijn functie heeft.

De talenkennis van een kandidaat voor een functie in contact met de klanten wordt steeds mondeling geëvalueerd, hetzij via een telefonische prescreening, hetzij tijdens het sollicitatiegesprek. In de jobaanbiedingen (verkoper in een verkooppunt, operator in een callcenter, enz.) is de kennis van de twee landstalen ook steeds één van de criteria.

Wat de taalopleiding betreft

In 2010 werden ongeveer 5 500 uren taalopleiding georganiseerd (groepscursussen, intensieve opleidingen, opleidingen via e-mail met telefonische coaching, e-learning met coaching).

De betrokkenen nemen deel aan de taaltest op de Learning Portal van Belgacom. De test duurt ongeveer twintig minuten. Daarna krijgt de deelnemer een score van één tot zes (overeenkomstig het Europees kader).

De medewerker schrijft vervolgens in voor een cursus op zijn niveau.

Ik zal aandachtig blijven naar de naleving door Belgacom van de vigerende wetgeving.