Schriftelijke vraag nr. 5-117

van Bart Laeremans (Vlaams Belang) d.d. 3 september 2010

aan de staatssecretaris voor Mobiliteit, toegevoegd aan de Eerste Minister

Goederenverkeer over de weg - Kostprijs

goederenvervoer
wegvervoer
vervoerskosten

Chronologie

Vraag nr. 5-117 d.d. 3 september 2010 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Het spoor slaagt er niet in een belangrijk aandeel van het goederenverkeer over de weg aan te trekken. Nochtans gaat het in belangrijke mate om zwaar langeafstandsverkeer waar het spoor een bijzonder goed alternatief voor is. Dat is ook het geval voor de waterweg.

De vraag rijst of het goederenverkeer over de weg de kosten veroorzaakt voor de gemeenschap volledig terugbetaalt.

Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen:

Kan de staatssecretaris mij daarover gegevens verstrekken?

Wat is de kostprijs van de aanleg en het onderhoud van de wegen?

Wat is het aandeel daarin van het zwaar goederenverkeer?

Is de verdeling ervan bekend op basis van de asbelasting?

Wat is de kostprijs voor het milieu en voor de gezondheidszorg?

In welke mate betaalt het goederenverkeer over de weg deze kosten terug?

Hoeveel bedraagt onder meer de accijns op de diesel die door de vrachtwagens wordt verbruikt?

In hoeverre draagt het internationale wegverkeer de in België veroorzaakte kosten?

Antwoord ontvangen op 21 maart 2011 :

Wat is de kostprijs van de aanleg en het onderhoud van de wegen?

Volgens de laatste cijfers van de Federale Overheidsdienst (FOD) Mobiliteit en Vervoer bedroegen de investeringskosten voor wegenwerken in 2008 circa 1,666 miljard euro verhoogd met circa 0,494 miljard euro voor onderhoudskosten.

Wat is het aandeel daarin van het zwaar goederenverkeer?

Een mogelijke verdeling van de overheidsonkosten tussen goederen- en personenvervoer is te vinden in een studie van het Federale Planbureau (WP 20-08) voor de “Satellietrekeningen Transport” opgemaakt in samenwerking met de FOD Mobiliteit en Vervoer, op basis van de laatst beschikbare cijfers (jaar 2000) van het Instituut voor de Nationale Rekeningen. Er dient opgemerkt dat de overheidsonkosten de voornoemde investerings- en onderhoudskosten omvatten verhoogd met alle onkosten in verband met het wegbeheer zoals personeel, veiligheid, enz.

De studie benadrukt het feit dat de verdeling van de totale vervoerkosten tussen het goederenvervoer en het personenvervoer naargelang de methodologie kan variëren.

Is de verdeling ervan bekend in functie van de asbelasting?

De verdeling van de kostprijs van het wegvervoer in functie van de asbelasting is moeilijk te bepalen. In het algemeen heeft de aslast een belangrijke invloed op de rijwegverharding en het onderhoud van de wegen, terwijl de totale voertuigmassa een grote rol speelt voor het ontwerpen van de bruggen, en het totale verkeer maatgevend is voor de bepaling van de breedte van de weg.

Wat is de kostprijs voor het milieu en voor de gezondheidszorg?

De kostprijs van het wegvervoer voor het milieu en voor de menselijke gezondheid werd ook door het Federale Planbureau bestudeerd (WP 15-09 van de kaderoverkomst FPB-FODMV). Deze externe kosten worden in twee stukken onderverdeeld : MMKL voor de marginale onkosten van de lokale luchtverontreiniging met rechtstreekse invloed op de gezondheid (bijvoorbeeld door stofdeeltjes van diesel) en MMKK voor de marginale onkosten van de klimaatverandering (bijvoorbeeld door CO2-emissies). Onderstaande tabel geeft alle externe onkosten aan, inbegrepen het geluid en de verkeersongevallen die ook de gezondheid betreffen.

n welke mate betaalt het goederenverkeer over de weg deze kosten?

De dekking van de milieukosten door de belastingen wordt verduidelijkt in de tabel hieronder (uit het Planning Paper 107 van het Federale Planbureau). Deze tabel maakt een onderscheid tussen piekuren en daluren, naargelang de congestie. Ze toont aan dat in 2005 de belasting op de vrachtwagens gelijk was aan 72 % van de marginale externe onkosten in de daluren en 18 % in de piekuren. Het federale Planbureau is van oordeel dat in 2030 – zonder principiële verandering en met de economische trend van 2005 - deze percentages respectievelijk naar 37 % in de daluren en 6 % in de piekuren zouden evolueren. Te noteren is dat de tabel ook rekening houdt met de bestelwagens, maar enkel voor de lading (niet voor verplaatsingen van personeel).

Tabel 35 – Een vergelijking tussen de belasting en de directe marginale externe kosten voor het wegvervoer in 2005 en 2030 (euro 2 000/100 voertuigen-km en ratio) - referentiescenario

Bron : Planet

Nota : de externe kosten in deze tabel omvatten enkel de directe milieukosten en de congestiekosten.

Hoeveel bedraagt onder meer de accijns op diesel die verbruikt wordt door de vrachtwagens?

Hiervoor verwijs ik naar mijn collega, de minister van Financiën

In hoeverre draagt het internationaal wegverkeer de in België veroorzaakte kosten?

Het belang van het buitenlandse vervoer in België is groot, gezien onder meer het belang van de Belgische zeehavens. De meest recente cijfers van de FOD Mobiliteit en Vervoer schatten het aandeel van dat vervoer op circa 32 % van het totale vervoer op Belgisch grondgebied uitgedrukt in voertuig-kilometers, en circa 50 % van het totale vervoer uitgedrukt in ton-kilometers (daar het hier vooral over zwaar en grensoverschrijdend vervoer gaat).

De onkosten van het buitenlandse vervoer lopen evenredig met de voornoemde cijfers. De inkomsten van dat vervoer betreffen de betaling van het eurovignet en de accijnzen op de in België aangekochte diesel, zoals voor de Belgische vervoerders.