Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 4-6435

van Paul Wille (Open Vld) d.d. 11 januari 2010

aan de minister van Klimaat en Energie

Klimaatverandering - Ontwikkelingslanden - Technologische ondersteuning - Belgische en Europese initiatieven

opwarming van het klimaat
vermindering van gasemissie
broeikaseffect
technische samenwerking
ontwikkelingsland
overdracht van technologie
Protocol van Kyoto

Chronologie

11/1/2010Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 11/2/2010)
11/2/2010Antwoord

Vraag nr. 4-6435 d.d. 11 januari 2010 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Tijdens de top van de Verenigde Naties over klimaatverandering, die werd gehouden van 1 tot 12 december 2008 in Poznan, verklaarde de Europese Unie (EU) inzake technologieoverdracht dat " de ontwikkelde landen hun broeikasgasemissies tegen 2020 over de hele linie sterk (zouden) moeten hebben verminderd, terwijl zij de ontwikkelingslanden ondertussen door technologische en financiële ondersteuning moeten helpen met hun " koolstofarme ontwikkeling " en met hun aanpassing aan de gevolgen van de inmiddels onvermijdelijke klimaatverandering. " Het is gebleken dat ontwikkelingslanden zich zorgen maken omdat er geen enkel Europees ambitieus voorstel op tafel ligt, behalve voorstellen voor technologische overeenkomsten op vrijwillige basis. Als er echter geen betekenisvol programma komt voor technologieoverdracht ten gunste van deze landen, dreigen toekomstige mondiale klimaatakkoorden moeilijker gesloten te worden?

Graag kreeg ik een uitvoerig en duidelijk antwoord op volgende vragen:

1. Welke constructieve en heldere voorstellen zal de geachte minister presenteren op volgende klimaattops om een basis te leggen voor volledige technologische samenwerking, die bedoeld is om het innovatieniveau en de toegang tot technologieën in ontwikkelingslanden te verbeteren (ervan uitgaande dat gefocust moet worden op de meest strategische technologieën, dat wil zeggen die technologieën die een rechtstreekse bijdrage leveren aan de aanpassing aan en verzachting van de gevolgen van klimaatverandering)?

2. Heeft hij hieromtrent reeds overleg gepleegd met Belgische sectoren die over bepaalde technologie beschikken, ideaal om de ontwikkelingslanden te ondersteunen in de strijd tegen de klimaatsveranderingen? Zo ja, wat waren de belangrijkste conclusies?

3. Heeft hij hieromtrent reeds overleg gepleegd met Europese collega's? Kan hij een overzicht geven van de heersende standpunten hieromtrent?

4. Zijn er reeds gesprekken gevoerd om te bepalen aan welke criteria ontwikkelingslanden moeten voldoen om technologisch ondersteund te kunnen worden?

5. Welke voortgang wordt geboekt door België om tegemoet te komen aan de algemene oproep van de G77 om een multilateraal fonds op te zetten ten behoeve van klimaattechnologieën?

6. Heeft hij hieromtrent reeds overleg gepleegd met Europese collega's? Kan hij een overzicht geven van de heersende standpunten hieromtrent?

7. Is hij akkoord dat zonder een intense samenwerking en overdracht van technologieën, het bijzonder moeilijk wordt voor ontwikkelingslanden om resultaten te boeken?

8. Zijn er reeds Belgische voorbeelden van een dergelijke samenwerkingen? Zo ja, met wie? Zijn dit vrijwillige initiatieven? Zijn deze geïnitieerd door de overheid?

Antwoord ontvangen op 11 februari 2010 :

De « overdracht van technologieën » is een centraal element in de klimaatonderhanderlingen. Technologie is een van de belangrijkste instrumenten om de klimaatverandering te bestrijden en om zich daaraan aan te passen, zowel in de geïndustrialiseerde landen als in de ontwikkelingslanden.

Er werd reeds heel wat overlegd met onze Europese collega’s wat onder meer geleid heeft tot de volgende resultaten. De Europese Unie (EU) heeft officieel het Akkoord van Kopenhagen goedgekeurd als basis voor de komende klimaatonderhandelingen, waarbij nogmaals werd benadrukt dat het haar wens is om verder blijk te geven van ambitie en om haar rol als stuwende kracht te behouden (voorlopige conclusies van de Raad Leefmilieu van 22 december 2009 Document 17764/09). Op die basis heeft de EU beslist om de balans op te maken, de resultaten te evalueren en lessen te trekken uit de bijeenkomst te Kopenhagen.

Wat de “technologieoverdracht” betreft, voorziet het Akkoord van Kopenhagen in de uitwerking van een « Technology Mechanism », ter ondersteuning van de acties op het gebied van mitigatie en aanpassing, gebaseerd op een nationale benadering en de nationale omstandigheden en prioriteiten. De daadwerkelijke invoering van dit « Technology Mechanism » impliceert echter dat een aantal hangende vragen moeten worden opgelost, onder meer in verband met de institutionele regelingen en de financiering. Wat dit laatste punt betreft, zijn de EU en haar Lidstaten bereid om een bijdrage te leveren via een « snelstartfinanciering » van 2,4 miljard euro per jaar voor de jaren 2010 tot 2012 in het kader van de uitvoering van het akkoord, waarvan een deel zou kunnen dienen ter financiering van de acties op technologisch gebied. Voor de financiering op langere termijn voorziet het Akkoord van Kopenhagen in de oprichting van een ‘Copenhagen Green Climate Fund’. De kwestie van de financiering van de « technologieoverdracht » moet worden besproken uitgaande van die basis. Een mogelijke optie zou het creëren zijn van een « Technology window » binnen dit fonds.

Enkele andere voorstellen die ik wil verdedigen om vooruitgang te boeken in dit dossier zijn de volgende :

- voorrang geven aan een soepele institutionele regeling voor het « Technology Mechanism » zodat zowel het nationale als het regionale niveau een gepaste rol kunnen spelen bij het identificeren van de behoeften, het inzetten en het opbouwen van de capaciteiten ;

- het promoten van onderzoek en ontwikkeling, de overdracht en de verhandeling van technologieën in sectoren die op nationaal niveau worden geïdentificeerd in koolstofarme groeiplannen (wat een bottom-up antwoord is voor de kwestie van de bevoegdheidscriteria) ;

- gebruik maken van de « snelstart » voor het uitwerken van pilootprojecten waarbij de EU of haar Lidstaten worden betrokken om de geloofwaardigheid van de EU op dit vlak te verstevigen ;

- de kwesties in verband met de hinderpalen voor de overdracht van technologieën op een efficiënte manier behandelen, inclusief de intellectuele eigendomsrechten.

Daartoe zal ik de betrokken Belgische sectoren raadplegen alsook de Belgische actoren van de ontwikkelingssamenwerking die ervaring hebben ontwikkeld op het gebied van technologieoverdracht en capaciteitsopbouw (informatie hierover vindt u in de 5de Belgische mededeling over klimaatverandering, p.137). Dit zal tevens de gelegenheid zijn om samen met de betrokken minister de kwestie aan te kaarten van de oprichting van een nationale entiteit voor het oppuntstellen en de overdracht van technologieën zoals gevraagd in beslissing 4/CP.13 genomen in het kader van het UNFCCC te Bali in december 2008.