|
|
Afgekondigde rampenplannen - Aantallen - Oorzaken - Evaluatie
burgerbescherming
industrieel risico
eerste hulp
natuurlijk risico
natuurramp
ramp door menselijk toedoen
officiële statistiek
geografische spreiding
| 13/3/2009 | Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 16/4/2009) |
| 25/5/2009 | Antwoord |
Graag had ik antwoord gekregen op onderstaande vragen :
1. Hoeveel maal is in 2008 het rampenplan afgekondigd op gemeentelijk, provinciaal en federaal niveau (onderverdeling per categorie en per provincie) ?
2. Wat waren de voornaamste hoofdoorzaken van deze afkondigingen ?
3. Hoe werden deze situaties achteraf door de inrichtende overheid geëvalueerd ?
4. Welke conclusies tot aanpassing en verbetering van het veiligheidsbeleid werden er uit deze situaties getrokken ?
Vraag 1. Hoeveel maal is in 2008 het rampenplan afgekondigd op gemeentelijk, provinciaal en federaal niveau (onderverdeling per categorie en per provincie)?
Op federaal niveau was het nucleair en radiologisch noodplan voor het Belgisch grondgebied van kracht van 28 augustus tot 12 september 2008.
In de provincie West-Vlaanderen werd het provinciaal nood- en interventieplan (NIP) geen enkele maal afgekondigd. Het gemeentelijk NIP werd drie maal afgekondigd.
In de provincie Oost-Vlaanderen werd het provinciaal NIP 3 maal afgekondigd, het gemeentelijke NIP vijftien maal.
In de provincie Antwerpen werd het provinciaal NIP niet afgekondigd en het gemeentelijk NIP drie maal.
In de provincie Vlaams-Brabant werd het provinciaal NIP twee maal afgekondigd en het gemeentelijk NIP ook twee maal.
In de provincie Limburg werd enkel het gemeentelijk NIP één maal afgekondigd.
Voor het Administratief Arrondissement Brussel Hoofdstad werd één maal het gemeentelijk NIP afgekondigd.
In de provincie Henegouwen werd het provinciaal NIP één maal afgekondigd en het gemeentelijk NIP drie maal.
De provincie Luik kondigde één maal het provinciaal NIP af en op gemeentelijk niveau werd drie maal het gemeentelijk NIP afgekondigd.
Voor de provincies Namen, Waals-Brabant en Luxemburg was er geen enkele afkondiging noch op provinciaal noch op gemeentelijk niveau.
Vraag 2. Wat waren de voornaamste hoofdoorzaken van deze afkondigingen?
Het Noodplan voor Nucleaire Risico’s werd afgekondigd op 28 augustus 2008 naar aanleiding van een incident bij het IRE Fleurus in het weekend van 23-24 augustus waarbij een beperkte hoeveelheid radioactiviteit is vrijgekomen in de omgeving.
De voornaamste hoofdoorzaken voor de afkondigingen op provinciaal niveau waren zware verkeersongevallen, bedrijfsbranden met het vrijkomen van toxische stoffen, problemen in de waterdistributie en overstromingen.
Op gemeentelijk niveau werden de nood- en interventieplannen afgekondigd om het hoofd te bieden aan noodsituaties zoals een gaslek, verkeersongevallen, watertekort, bommeldingen, brand met evacuatie, wateroverlast, stormweer en treinongevallen.
Vraag 3. Hoe werden deze situaties achteraf door de inrichtende overheid geëvalueerd?
Het incident IRE, waarbij het nucleair noodplan uiteindelijk tot 12 september geactiveerd is gebleven, heeft het voorwerp uitgemaakt van een uitvoerige evaluatie. Zo werden door alle betrokken partijen rapporten opgesteld met betrekking tot hun werking tijdens het incident en vond op 12 november een debriefingsvergadering plaats met de vertegenwoordigers van de betrokken entiteiten waaronder de federale crisiscellen, de uitbating, de provincie Henegouwen en de gemeente Fleurus.
Op provinciaal niveau zien we steeds dezelfde methodologie terugkeren, namelijk:
Onmiddelijke debriefing na de feiten, de zogenaamde hotwashdebriefing.
Een debriefing binnen elke discipline.
Een terugkoppeling van alle debriefingsverslagen aan de provinciale veiligheidscel.
Een algemene evaluatievergadering met alle betrokken actoren, waarbij de meest prioritaire verbeterpunten worden geïdentificeerd.
Op niveau van de gemeentes gebeurt de evaluatie op een meer heterogene manier. Soms wordt de methode van de provincies overgenomen, soms beperkt de evaluatie zich tot overleg tussen de burgemeester en zijn ambtenaar belast met de noodplanning. Het komt ook voor dat er ook een evaluatiemoment met burgers wordt georganiseerd om hun mening te vragen, bijvoorbeeld na een evacuatie.
Vraag 4. Welke conclusies tot aanpassing en verbetering van het veiligheidsbeleid werden er uit deze situaties getrokken?
Incident IRE Fleurus
Daar waar geconcludeerd werd dat het nucleair noodplan algemeen gezien degelijk heeft gefunctioneerd van zodra het afgekondigd werd, werden toch verschillende verbeterpunten gedetecteerd op het niveau van de praktische uitvoering van de bepalingen van het plan, bijvoorbeeld wat betreft:
de verwittiging van en informatieverstrekking naar de overheid (Crisiscentrum van de regering) door de uitbating en de toezichthoudende instantie, het FANC
het upgraden van de detectiecapaciteit van het automatische meetnet Telerad voor radioactieve lozing vergelijkbaar met deze in het kader van het incident IRE
het respect, door de bij het noodplan betrokken actoren, van de uitgestippelde communicatiestrategie naar de bevolking toe
het belang van de opleiding op regelmatige tijdstippen van de bij het noodplan betrokken actoren
Verder kan worden opgemerkt dat het incident aanleiding heeft gegeven tot:
een revisie van het interne noodplan van het IRE
een programma voor het uittesten van het interne noodplan in 2009 aan de hand van verschillende interne noodplanoefeningen, hetgeen in 2010 moet leiden tot een noodplanoefening IRE Fleurus georganiseerd door de Federale Overheid
de oprichting van een begeleidingscomité door de gouverneur van de provincie Henegouwen met betrekking tot het IRE, comité waarbinnen ook de relevante aspecten inzake veiligheid besproken worden tussen vertegenwoordigers van de uitbating, de overheid en de bevolking
Wat betreft de noodsituaties op provinciaal niveau werden volgende verbeterpunten en acties naar voor geschoven:
Aanpassingen van het Algemeen nood- en interventieplan (ANIP)
Opmaken van Bijzondere nood- en interventieplannen (BNIP)
Uitschrijven van procedures
Verbeteren van bereikbaarheid van sleutelpersonen
Betere logistieke voorzieningen voor het provinciaal coördinatiecomité
Inrichten van het onthaalcentrum
Etc.
Een verbeterpunt dat bij elke provincie terugkomt, is de communicatie. Het gaat hierbij over de communicatie tussen het operationele en het beleidsniveau, de communicatie tussen de verschillende disciplines, de communicatie via Astrid en de relatie met de pers.
Voor de gemeentes zijn de conclusies zeer gelijkaardig.