Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 4-3018

van Geert Lambert (Onafhankelijke) d.d. 20 februari 2009

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken

Antarctisch Verdrag - Potentiële bedreigingen van Antarctica - Rol van België

duurzame visserij
Antarctica
milieubescherming
ontginning van de hulpbronnen
internationale overeenkomst
toerisme
wetenschappelijk onderzoek

Chronologie

20/2/2009Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 26/3/2009)
22/6/2009Antwoord

Vraag nr. 4-3018 d.d. 20 februari 2009 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Als oorspronkelijke verdragspartij van het Antarctisch Verdrag, die met het poolstation Prinses Elisabeth opnieuw een belangrijke bijdrage aan wetenschappelijk onderzoek aldaar levert, kan België een actieve rol spelen in de conferenties die dit verdrag opvolgen.

Ik vernam dan ook graag van de geachte minister of België in dat kader initiatieven zal nemen om de volgende potentiële bedreigingen voor Antarctica, die niet uitdrukkelijk geregeld zijn in het Antarctisch Verdrag of zijn aanvullende protocollen, aan te pakken :

1) de beperking van de impact van het exploderende toerisme naar Antarctica (naar schatting 50 000 bezoekers per jaar in de komende jaren);

2) de strijdigheid van bioprospecting - de aanwending van algen, microcellige wezens en bacteriën voor onderzoek gericht op farmaceutica en cosmetica - met het verbod van economische exploitatie van Antarctica;

3) en de overbevissing van de Antarctische wateren.

Antwoord ontvangen op 22 juni 2009 :

1) De problematiek van het toerisme op de Zuidpool en de mogelijke milieu-impact komt reeds lange tijd aan bod op de jaarlijkse vergaderingen van de verdragspartijen van het Antarctica-verdrag. Ook op de volgende vergadering van verdragspartijen te Baltimore van 6 tot 17 april 2009 staat het op de agenda. Toeristische activiteiten dienen voorafgaand genotificeerd te worden. Voor verschillende sites werden richtlijnen voor bezoekers opgesteld.Een maategel uit 2004 beperkt het aantal passagiers per cruiseschip dat een landing mag uitvoeren tot 500 en het aantal passagiers dat op hetzelfde ogenblik op een landingssite aanwezig mag zijn tot 100. Op dit ogenblik gaat veel aandacht uit naar mogelijke cumulatieve en lange termijn effecten van toeristische activitieten. De laatste twee jaren vonden er vier ernstige incidenten plaats op zee, waaronder de schipbreuk van een passagiersschip met 200 opvarenden.

2) België is zeer actief rond dit thema. Het heeft in het verleden een Internet databank over bioprospectieactiviteiten gefinancierd en was ook actief in een intersessionele contactgroep rond dit thema. In februari 2009 ging in Nederland een mede door België gesponsorde workshop over bioprospectie in Antarctica door. Voor België is het belangrijk dat de vrije uitwisseling van wetenschappelijke informatie niet in het gedrang komt en dat er coherentie is met de processen rond bioprospectie binnen het Biodiversiteitsverdrag en het VN Zeerechtverdrag. De eventuele verdeling van de opbrengsten moet ook de wetenschap en milieubescherming ten goede komen. Op de volgende vergadering van het Antarcticaverdrag liggendrie mede door België ingediende werkdocumenten voor om te komen tot een kader van de bioprospectieacticviteiten in Antarctica.

3) Het behoud van de biodiversiteit in de wateren in het Zuidpoolgebied is één van de opdrachten van de Commissie voor het behoud van fauna en flora in de wateren rond Antarctica (CCAMLR). België is lid van deze Commissie. Eén van de taken van deze Commissie is toe te zien op duurzame visserij in de regio en het bestrijden van illegale visvangst onder meer door een systeem van monitoring van schepen en een documentatiesysteem voor het aan land brengen van vis. Binnen CCAMLR bepleit België de oprichting van marine beschermde gebieden ter vrijwaring van de biodiversiteit in het gebied. Hiervoor werd onder impuls en met financiële steun van België een speciaal fonds opgericht. België was ook gastheer voor een workshop rond bioregionalisatie als basis voor het afbakenen van marine beschermde gebieden rond Antarctica.