Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 4-2909

van Marleen Temmerman (sp.a) d.d. 2 februari 2009

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken

Iran - Nobelprijswinnares Shirin Ebadi - Dreigingen - Steun van de Belgische diplomatieke vertegenwoordiging

Iran
eervolle onderscheiding
vrede
rechten van de vrouw
rechten van het kind
rechten van de mens
vrijheid van meningsuiting
beweging voor de mensenrechten

Chronologie

2/2/2009Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 5/3/2009)
22/6/2009Antwoord

Vraag nr. 4-2909 d.d. 2 februari 2009 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Mevrouw Shirin Ebadi, die in 2003 de Nobelprijs voor de vrede kreeg voor haar strijd voor de rechten van vrouwen en kinderen in Iran, wordt de laatste dagen ernstig bedreigd door demonstranten.

Ebadi leidt de organisatie Verdedigers van mensenrechten die in 2000 opgericht werd om de mensenrechtenschendingen in Iran in kaart te brengen en politieke gevangenen bij te staan. Zij geven elke drie maanden een objectief en onbevooroordeeld rapport uit over de mensenrechtenschendingen die gebeurd zijn. Vermits noch mensenrechtenrapporteurs, noch de Verenigde Naties (VN) toestemming krijgen om in Iran onderzoek te gaan doen, citeren zij vaak uit de rapporten van Ebadi's organisatie. Maar toen VN-secretaris Ban Ki-Moon een verslag over de Iraanse mensenrechtensituatie uitbracht met citaten uit rapporten van "Verdedigers van mensenrechten" en naar aanleiding hiervan een veroordelende VN-resolutie tegen Iran werd aangenomen, begonnen de problemen.

Vorige maand werd het kantoor van de "Verdedigers van mensenrechten" gesloten, officieel wegens het ontbreken van een vergunning. Enkele dagen later viel de belastingsdienst haar privé-kantoor binnen. Ze namen computers en documenten in beslag en arresteerden haar secretaresse onder een vals voorwendsel. Momenteel gaan de bedreigingen door. Demonstranten scanderen leuzen als "Ebadi is een lakei van de Verenigde Staten en Israël" en schreven in graffiti-tekst "Ebadi is een Amerikaanse heks" op de gevel van haar huis. Zelfs toen Ebadi de politie erbij haalde deden zij niets meer dan toekijken.

Human Rights Watch riep de Iraanse autoriteiten reeds op om al haar documenten en computers terug te bezorgen en alle bedreigingen te stoppen, maar daar werd tot op vandaag nog geen gehoor aan gegeven.

Deze feiten beklemtonen nogmaals de ernstige mensenrechtenschendingen en de beknotting van de vrije meningsuiting in Iran. Graag had ik dan ook van de geachte minister een antwoord op volgende vragen :

- Hoe evalueert de hij de acties die tegen mevrouw Shrihin Ebadi en haar organisatie Verdedigers van mensenrechten ondernomen ?

- Is de Belgische diplomatieke vertegenwoordiging in Teheran bereid om mevrouw Ebadi en haar medewerkers bij te staan indien de bedreiging verder escaleert ?

Antwoord ontvangen op 22 juni 2009 :

Mevrouw de senator,

Ik ben uiteraard op de hoogte van de sluiting op 21 december 2008 door de Iraanse autoriteiten van het kantoor van de « Organisatie van de Verdedigers van mensenrechten » die door mevrouw Ebadi wordt geleid en van de inval in haar kantoor op 29 december, die in januari gevolgd werd door de arrestatie van de secretaresse, mevrouw J. Sobhani. Deze werd inmiddels tegen betaling van een hoge borgsom opnieuw in vrijheid gesteld. Mevrouw Ebadi is onder meer het voorwerp van herhaaldelijke bedreigingen tegen haar persoon en van pogingen tot intimidatie.

Ik wil in de eerste plaats met nadruk stellen dat ik de dreigemenenten tegen mevrouw Ebadi en haar medewerkers resoluut veroordeel. Deze dreigementen zijn een duidelijke schending van de internationale verbintenissen die Iran aanging op het gebied van de rechten van de mens, met name de vrijheid van vereniging en de vrijheid van meningsuiting. Ik herinner eraan dat het in de eerste plaats de taak is van de Iraanse autoriteiten de veiligheid van mevrouw Ebadi en haar medewerkers te garanderen.

De pesterijen die gericht zijn tegen mevrouw Ebadi en haar medewerkers illustreert jammer genoeg de verslechtering van de werkomstandigheden en de inkrimping van de manoeuvreerruimte van de mensenrechtenverenigingen in Iran. Mevrouw Ebadi is het eens met deze analyse.

De Iraanse autoriteiten voeren als reden voor de voornoemde maatregelen aan dat mevrouw Ebadi haar fiscale verplichtingen niet nakwam en dat de « Organisatie van de Verdedigers van mensenrechten » illegaal was omdat ze niet in het bezit was van een administratieve vergunning. In werkelijkheid is het zo dat de Iraanse autoriteiten weigeren een wettelijk statuut toe te kennen aan deze organisatie, die daar nochtans al vele jaren om verzoekt. De verhoging van de druk op mevrouw Ebadi en haar medewerkers kadert in een destabilisatiecampagne die al geruime tijd tegen hen wordt gevoerd.

De Europese Unie (EU) heeft, met de actieve steun van België, fel gereageerd op de gebeurtenissen. Zo publiceerde het voorzitterschap van de Europese Unie naar aanleiding van de sluiting van de lokalen van de « Organisatie van Verdedigers van mensenrechten » een verklaring waarin deze sluiting veroordeeld wordt. Daarnaast riep het EU-voorzitterschap op 31 december 2008 de Iraanse ambassadeur bij zich. Al deze initiatieven werden actief gesteund door België.

Ik heb deze zaak ook nog uitgebreid besproken met de Iraanse vice-minister van Buitenlandse Zaken, de heer Mehdi Safari, met wie ik op 20 januari 2009 in Brussel een onderhoud had. Ik zei hem dat België zeer begaan is met de situatie van mevrouw Ebadi en dat de bedreiging van haar leven en haar fysische integriteit onaanvaardbaar waren. Daarnaast wees ik erop dat de Iraanse autoriteiten instaan voor de veiligheid van mevrouw Ebadi. Ten slotte vroeg ik de heer Mehdi Safari dat een einde zou worden gemaakt aan de pesterijen en de intimidaties tegen mevrouw Ebadi, dat het kantoor van de « Organisatie van de Verdedigers van mensenrechten » opnieuw zou worden geopend en dat het het wettelijke statuut krijgt waar het al zolang om vraagt.

Ten slotte had ik op 4 maart nog een gesprek met mevrouw Shirin Ebadi, tijdens haar recente verblijf in Brussel. Op die manier wil ik aangeven dat België solidair is met de strijd van mevrouw Ebadi en met de actie van de « Organisatie van de Verdediging van mensenrechten » in Iran.

Ik kan u met zekerheid zeggen dat België en zijn Europese partners zich actief blijven inzetten voor deze zaak en dat ze de activiteiten van mevrouw Ebadi ook in de toekomst zullen steunen, onder meer door haar uit te nodigen op vergaderingen van de ambassades van de EU.