Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 4-1038

van Paul Wille (Open Vld) d.d. 3 juni 2008

aan de minister voor Ondernemen en Vereenvoudigen

Kredietcrisis - Lenen aan het bedrijfsleven - Terughoudendheid van de banken

krediet
krediet op onroerende goederen
investeringskrediet
geldmarkt
ontlening
bedrijfsfinanciering
schuldenlast
bank
Europese Centrale Bank
Nederland
monetaire crisis

Chronologie

3/6/2008Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 3/7/2008)
7/7/2008Antwoord

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 4-1037

Vraag nr. 4-1038 d.d. 3 juni 2008 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Ik verwijs naar mijn eerdere schriftelijke vraag (vraag nr. 4-848) waarin ik mijn vrees voor de impact van de kredietschaarste op het bedrijfsleven reeds heb voorgelegd. Uit Nederland krijgen we heden alvast signalen dat het licht op rood staat.

Uit gegevens die de “Nederlandsche Bank” (tegenhanger van onze nationale bank) op haar website heeft gezet blijkt dat Nederlandse banken dit kwartaal strenger worden bij het geven van kredieten aan middelgrote en kleine bedrijven. Ook mensen die geld willen lenen om een woning te kopen, kunnen rekenen op strengere voorwaarden.

De banken halen de teugels aan in reactie op winstdalingen als gevolg van de kredietcrisis en de bij vlagen paniekerige sfeer op de financiële markten in de laatste drie kwartalen.

De banken staan onder groeiende druk van aandeelhouders, toezichthouders en ander financiële waakhonden om minder risico’s te nemen en meer eigen kapitaal achter de hand te houden.

Het verzwaren van de criteria voor leningen is een van de manieren waarop de crisis op de financiële markten doorwerkt in de reële economie van bedrijfsinvesteringen en het aankopen van huizen. Die doorwerking is op dit moment zowel in de Verenigde Staten als in Europa waar te nemen.

De Nederlandse banken hebben vanaf het vierde kwartaal vorig jaar de criteria voor leningen aan grote ondernemingen al verscherpt en zijn dat sindsdien blijven doen, zo kan uit de cijfers worden opgemaakt. De cijfers van De Nederlandsche Bank maken deel uit van onderzoek dat de Europese Centrale Bank elk kwartaal doet naar wijzigingen in de kredietvoorwaarden van banken.

De centrale bank geeft geen aparte cijfers voor het aantal banken dat zijn kredietvoorwaarden verscherpt, gelijk houdt of versoepelt, maar presenteert alleen een saldo. Per saldo 60 procent van de banken rapporteert een daling van de vraag naar woninghypotheken in het afgelopen eerste kwartaal, een percentage dat alleen in het eerste kwartaal van 2004 werd overtroffen.

Per saldo 17 procent van de banken verwacht in dit kwartaal de voorwaarden voor woninghypotheken aan te scherpen. Dat was het vorige kwartaal nog nul, terwijl de banken in het tweede en derde kwartaal van vorig jaar hun criteria voor woninghypotheken nog versoepelden.

Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen:

1. Hoe reageert de geachte minister op de gegevens van de Nederlandse bank?

2. Kan hij de stand van zaken in ons land bespreken gezien het Nederlandse onderzoek deel uitmaakt van onderzoek naar wijzigingen in de kredietvoorwaarden dat de Europese centrale Bank elk kwartaal laat uitvoeren in alle landen van de Europese Unie? Worden ook in ons land de voorwaarden strenger?

3. Kan hij concreet toelichten -en dit vanaf 2007- in hoeverre de voorwaarden voor het geven van krediet respectievelijk aan middelgrote en kleine bedrijven worden aangescherpt en dit per kwartaal?

4. Kan hij concreet toelichten in hoeverre net als in Nederland de criteria voor leningen aan grote bedrijven reeds werden aangescherpt?

5. Kan hij aangeven welke de cijfermatige impact van deze kredietschaarste zal zijn voor onze ondernemingen?

6. Welke maatregelen overweegt hij te treffen om te voorkomen dat onze banken de riem te strak zouden aanhalen en welke rol onze nationale bank hierin kan vervullen alsook de CBFA?

7. kan hij aangeven per saldo hoeveel procent van de banken een daling rapporteert van de vraag naar woninghypotheken in de afgelopen kwartalen en kan hij dit uitvoerig toelichten?

8. In Nederland verwacht 17% van de banken dit kwartaal nog de voorwaarden voor hypotheekleningen aan te scherpen. Het vorige kwartaal bleek dit nog nul te zijn. Kan hij aangeven hoe de situatie in ons land is?

Antwoord ontvangen op 7 juli 2008 :

Ik heb de eer het geachte lid het volgende te antwoorden:

Het onderwerp van de vraag van het geachte lid, met name de impact van de kredietcrisis op het bedrijfsleven, en in het bijzonder de terughoudendheid van de banken om kredieten toe te staan aan het bedrijfsleven alsook de evolutie van de "woninghypotheken", vallen hoofdzakelijk binnen de bevoegdheid van mijn collega, de minister van Financiën, die ook de voogdijminister is van de CBFA, de Commissie voor het bank-, Financien- en Assurantiewezen.

Ik verwijs dan ook in de eerste plaats naar zijn antwoord op dezelfde vraag ( zie parlementaire vraag nr. 4-01037).

Wat de evolutie van de aanvragen en realisaties van "woninghypotheken" betreft beschik ik niet over een rapportering per bank (vraag 7). Ik kan het geachte lid wel verwijzen naar de globale statistieken en analyses van de Beroepsvereniging van het Krediet ( BVK), die 90 % van de Belgische hypotheekmarkt vertegenwoordigt. Deze statistieken zijn beschikbaar op de internetsite van de BVK, op het adres www.upc-bvk.be, rubriek "statistieken". Hieruit blijkt dat er een dalende tendens is van zowel het aantal contracten als van het bedrag van de verstrekte woonkredieten in 2007 en er reeds een stagnatie optrad vanaf eind 2006. De kentering van de markt inzake hypothecair krediet werd aldus ingezet voor de kredietcrisis.