SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2012-2013 Zitting 2012-2013
________________
22 avril 2013 22 april 2013
________________
Question écrite n° 5-8825 Schriftelijke vraag nr. 5-8825

de Nele Lijnen (Open Vld)

van Nele Lijnen (Open Vld)

au vice-premier ministre et ministre de l'Économie, des Consommateurs et de la Mer du Nord

aan de vice-eersteminister en minister van Economie, Consumenten en Noordzee
________________
Personnel - Administration fédérale - Surveillance - Contrôle du courriel et de l'utilisation du web - Écoutes de conversations téléphoniques - Vie privée - Plaintes - Évaluation Personeel - Federale administratie - Monitoring - Controle e-mails en surfgedrag - Afluisteren telefoongesprekken - Privacy - Klachten - Evaluatie 
________________
protection des communications
protection de la vie privée
fonction publique
devoirs du fonctionnaire
courrier électronique
Internet
ministère
fonctionnaire
telefoon- en briefgeheim
eerbiediging van het privé-leven
overheidsapparaat
plichten van de ambtenaar
elektronische post
internet
ministerie
ambtenaar
________ ________
22/4/2013Verzending vraag
21/5/2013Antwoord
22/4/2013Verzending vraag
21/5/2013Antwoord
________ ________
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8822
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8823
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8824
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8826
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8827
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8828
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8829
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8830
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8831
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8832
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8833
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8834
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8835
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8836
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8837
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8838
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8839
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8840
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8822
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8823
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8824
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8826
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8827
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8828
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8829
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8830
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8831
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8832
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8833
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8834
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8835
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8836
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8837
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8838
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8839
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8840
________ ________
Question n° 5-8825 du 22 avril 2013 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-8825 d.d. 22 april 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

On a appris récemment que les dirigeants d'entreprise contrôlaient de plus en plus souvent les activités sur ordinateur de leur personnel. Ainsi, dans un échantillon de 413 personnes, un patron sur trois contrôlerait les courriels des membres de son personnel, la moitié contrôlerait l'usage du web et cinq pour cent écouteraient même les conversations téléphoniques. Dans certains secteurs, le compte de courrier électronique d'un membre du personnel est lié à un alias, de sorte qu'un supérieur peut lire tous ses messages.

J'aimerais vous poser les questions suivantes :

1) Comment évaluez-vous cette information ? Estimez-vous souhaitable qu'un supérieur puisse contrôler, par exemple, les courriels ou l'utilisation du web d'un membre du personnel ? Considérez-vous que ce soit une violation de la vie privée ou trouvez-vous cela acceptable puisque ce contrôle se produit dans un cadre professionnel ? Trouvez-vous cela acceptable si le travailleur est clairement au courant qu'il peut être contrôlé ?

2) Y a-t-il déjà eu des plaintes de membres du personnels à propos de pareilles pratiques ? Des personnes se sont-elles donc déjà plaintes d'une violation de leur vie privé à cause de ces pratiques ? Pouvez-vous étayer votre réponse de données chiffrées pour autant que vous en dispossiez ?

3) Même si vous n'êtes au courant d'aucune pratique de contrôle de ce genre, savez-vous si le matériel ou le système informatique de votre Service public fédéral pourrait permettre de contrôler l'utilisation du web ? Les boîtes de courriels ou le trafic de courriels sont-ils surveillés ou activement contrôlés ? Pouvez-vous expliquer ce qu'il en est dans votre SPF ?

4) Est-il possible d'écouter les conversations téléphoniques ? Si c'est possible, pouvez-vous vous en expliquer ?

5) Vos travailleurs sont-ils informés sur les contrôles possibles et sur le respect de leur vie privée ? Savent-ils donc ce qui peut ou ne peut pas être contrôlé ? Pouvez-vous expliquer la situation ?

6) Un travailleur peut-il visiter tous les sites sur le web, ou certains sites sont-ils bloqués ? S'il y a blocage, pourquoi ? Pouvez-vous expliquer la situation  ?

7) Le résultat de pareils contrôles (courriels, internet, téléphone, etc.) peut-il être utilisés lors d'une évaluation des prestations d'un travailleur ? Pouvez-vous expliquer la situation ?

 

Onlangs werd bericht dat bedrijfsleiders steeds vaker de activiteiten van hun personeel op de computer controleren. Zo zou, volgens een steekproef van 413 deelnemers, een op drie bazen de mails van personeelsleden controleren, de helft controleert het surfgedrag en 5 % luistert zelfs telefoongesprekken af. In bepaalde sectoren wordt de mailaccount van een personeelslid gekoppeld aan een alias. Daardoor kan een overste alle e-mails meelezen.

Graag wil ik u volgende vragen stellen:

1) Hoe evalueert u die berichtgeving? Vindt u het wenselijk dat een overste in staat is om bijvoorbeeld de e-mails of het surfgedrag van een personeelslid te controleren? Vindt u dat een inbreuk op de privacy, of toelaatbaar omdat de controle in een professionele omgeving gebeurt? Vindt u het toelaatbaar indien de werknemer duidelijk weet dat hij of zij gecontroleerd kan worden?

2) Zijn er reeds klachten geweest van personeelsleden over zulke praktijken? Hebben er dus al mensen geklaagd dat hun privacy op zulk een manier geschonden werd? Kunt u dat toelichten met cijfers als die beschikbaar zijn?

3) Zelfs al hebt u geen weet van dergelijke controlepraktijken, weet u of de apparatuur of de IT van uw Federale Overheidsdienst het mogelijk maakt om het surfgedrag te controleren? Worden de mailbox of het mailverkeer gemonitord of actief gecontroleerd? Kan hij toelichten?

4) Is het mogelijk om mee te luisteren naar telefoongesprekken? Indien ja, kunt u toelichten?

5) Worden uw werknemers ingelicht over mogelijke controles en hun privacy? Weten zij aldus wat al dan niet gecontroleerd kan worden? Kunt u toelichten?

6) Kan een werknemer op het internet alle websites bezoeken, of zijn bepaalde websites geblokkeerd? Zo ja, waarom? Kunt u toelichten?

7) Kan bij een evaluatie van de prestaties van een werknemer het resultaat van een dergelijke controle (mails, internet, telefoon, enz.) gebruikt worden? Kunt u toelichten?

 
Réponse reçue le 21 mai 2013 : Antwoord ontvangen op 21 mei 2013 :

1) Le code déontologique ICT en vigueur au Service public fédéral (SPF) Économie stipule clairement qu'un monitoring est réalisé sur différents systèmes dans le département (accès vers internet, serveurs de messagerie, serveurs de fichiers,…), mais il s'agit d'une surveillance pour garantir la disponibilité de ces moyens. Ce monitoring est basé sur les volumes utilisés et non sur le contenu. Il n'est pas utilisé pour la surveillance individuelle des agents du département.

En ce qui concerne la surveillance, il est par contre justifié d'utiliser des caméras pour le contrôle des accès aux bâtiments ; ceci dans le respect de la législation en la matière.

2) Il n’y a pas eu de plainte officielle à ce jour.

3) L'infrastructure IT du SPF Économie contrôle les accès vers internet, mais - comme déjà mentionné ci-avant - ce sont les volumes qui sont surveillés et pas les contenus, il en va de même au niveau des mailbox et du trafic e-mail.

Excepté en cas d'une plainte officielle ou d’une demande d'investigation, il n'y a pas de contrôle/monitoring actif et individuel qui est réalisé.

4) L'écoute des conversations téléphoniques n'est aujourd'hui techniquement pas possible au sein du SPF Économie.

5) Le code déontologique informe clairement chaque agent des systèmes de surveillance mis en place et leur rôle. Les agents sont également informés des mesures prises en cas d'abus, d'utilisation illicite des ressources ou engendrant des risques pour la sécurité de l’infrastructure du SPF Économie.

La mailbox personnelle de chaque agent ne peut pas être consultée ou utilisée sans le consentement préalable et écrit de l'agent concerné.

6) L'accès à l'internet au sein du SPF Économie est filtré. Des règles interdisent par exemple l'accès à des sites à caractère pornographique, des sites liés aux armes, des sites en matière d'échange de fichiers (peer-to-peer), les sites de jeux en lignes, etc. Cette liste n'est pas exhaustive. Le contenu de ces sites n'est en effet pas en relation avec le métier des agents du département, sauf pour certains agents des services d'inspection qui y ont dès lors accès.

7) Au sein du SPF Économie, il n'est réalisé de contrôles (internet, mail, téléphone ou autre) que sur une demande officielle écrite du/des supérieur(s) hiérarchique(s) d'un agent concerné. Nos règles exigent que l'agent concerné soit préalablement averti qu'un contrôle de ses activités va être réalisé. Aucun contrôle ou surveillance systématique des agents n'est réalisé, tous les contrôles sont réalisés sur une demande d'investigation.

1) De in de Federale Overheidsdienst (FOD) Economie van kracht zijnde deontologische ICT-code bepaalt duidelijk dat er een monitoring van verschillende systemen in het departement wordt uitgevoerd (toegang tot internet, berichtenservers, bestandenservers, …), maar de controle is bedoeld om de beschikbaarheid van deze middelen te waarborgen. Deze monitoring is gebaseerd op de gebruikte volumes en niet op de inhoud; hij wordt niet aangewend voor individuele controle van de ambtenaren van het departement.

Het is daarentegen wel gerechtvaardigd camera’s te gebruiken om de toegang tot de gebouwen te controleren en dit met naleving van de wetgeving ter zake.

2) Tot nu toe werd er geen enkele klacht ontvangen.

3) De IT-infrastructuur van de FOD Economie controleert de internettoegang, maar zoals reeds gezegd, zijn het de volumes die worden gecontroleerd en niet de inhoud. Dit geldt eveneens voor de mailboxen en het e-mailverkeer.

Behalve in geval van een officiële klacht of een onderzoeksaanvraag, wordt er geen actieve en individuele controle/monitoring uitgevoerd.

4) Het afluisteren van telefoongesprekken is in de FOD Economie momenteel technisch onmogelijk.

5) De deontologische code informeert elke ambtenaar duidelijk over de ingevoerde controlesystemen en over de rol ervan. De ambtenaren worden eveneens op de hoogte gebracht van de maatregelen die worden getroffen in geval van misbruik, ongeoorloofd gebruik van de middelen of gebruik dat risico’s inhoudt voor de infrastructuurbeveiliging van de FOD Economie.

De persoonlijke mailbox van de ambtenaar mag niet geraadpleegd of gebruikt worden zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de persoon in kwestie.

6) De internettoegang in de FOD Economie wordt gefilterd. Er zijn regels die bijvoorbeeld de toegang tot pornografische sites, wapensites, sites voor bestandenuitwisseling (peer-to-peer), sites met online spelletjes, … verbieden. Deze lijst is niet exhaustief. De inhoud van dergelijke sites houdt immers geen verband met de vakgebieden van de ambtenaren van het departement, met uitzondering van sommige ambtenaren van de inspectiediensten die er toegang toe hebben.

7) Binnen de FOD Economie worden er enkel controles (internet, mail, telefoon of andere) uitgevoerd op officieel schriftelijk verzoek van de hiërarchische meerdere(n) van een betrokken ambtenaar. Onze regels eisen dat de ambtenaar in kwestie op voorhand geïnformeerd wordt dat zijn activiteiten gecontroleerd zullen worden. Er wordt geen enkele systematische controle of monitoring van ambtenaren uitgevoerd. Alle controles gebeuren naar aanleiding van een onderzoeksaanvraag.