SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2011-2012 Zitting 2011-2012
________________
28 décembre 2011 28 december 2011
________________
Question écrite n° 5-5031 Schriftelijke vraag nr. 5-5031

de Bart Tommelein (Open Vld)

van Bart Tommelein (Open Vld)

au ministre des Entreprises publiques, de la Politique scientifique et de la Coopération au développement, chargé des Grandes Villes

aan de minister van Overheidsbedrijven, Wetenschapsbeleid en Ontwikkelingssamenwerking, belast met Grote Steden
________________
Société nationale des chemins de fer belges (SNCB) - Suppression des billets de train en papier - Frais de personnel - Environnement - Efficacité Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS) - Afschaffen van papieren treinkaartjes - Personeelskost - Milieu - Efficiëntie 
________________
Société nationale des chemins de fer belges
transport de voyageurs
monnaie électronique
titre de transport
Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen
reizigersvervoer
elektronisch betaalmiddel
plaatsbewijs
________ ________
28/12/2011Verzending vraag
1/10/2012Antwoord
28/12/2011Verzending vraag
1/10/2012Antwoord
________ ________
Réintroduction de : question écrite 5-2524 Réintroduction de : question écrite 5-2524
________ ________
Question n° 5-5031 du 28 décembre 2011 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-5031 d.d. 28 december 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Les chemins de fer néerlandais ne vendront plus de billets en papier à partir de fin 2012. Il faut pour cela que le passage au paiement électronique au moyen de la carte à puce soit complètement terminé. Malgré la disparition de nombreux guichets dans les gares, il n'y aura pas de licenciements.

Les guichetiers des gares seront désormais chargés de répondre aux questions des voyageurs. Simultanément, une expérience de borne internet est étendue ; cette borne fait office de centre de services.

Depuis l'introduction de la carte à puce en 2009, les guichetiers vendent de moins en moins de billets.

Il va de soi que la suppression des billets en papier présente de nombreux avantages. Le personnel peut être utilisé plus efficacement ailleurs, la nature y gagne et le coût diminue (billets de train en papier, impression, appareils, entretien,...). La Société nationale des chemins de fer belge pourrait elle aussi gagner beaucoup en efficacité en instaurant également ce système dans notre pays.

Je souhaiterais dès lors poser les questions suivantes.

1) Comment la ministre réagit-elle à l'intention des chemins de fer néerlandais de supprimer les billets en papier et de ne plus utiliser qu'une carte à puce ? Peut-elle énumérer les avantages et inconvénients de la suppression des billets de train en papier ?

2) La SNCB envisage-t-elle de supprimer également les billets en papier dans notre pays ? La ministre peut-elle nous indiquer le calendrier prévu ? Peut-elle nous dire quelle économie cette suppression générera ? Peut-elle indiquer où le personnel sera réaffecté ? De combien de personnes s'agit-il ?

3) La ministre peut-elle indiquer combien d'équivalents temps plein vendent des billets de train dans les gares de la SNCB ?

4) Peut-elle nous communiquer le nombre de guichets dans les gares belges ?

5) Peut-elle indiquer le nombre de billets de train en papier qu'a vendus la SNCB l'année dernière ? Si elle ne dispose pas de chiffres précis, peut-elle me communiquer une estimation ? Comment évalue-t-elle l'incidence d'une suppression des billets de train en papier sur l'environnement ?

 

De Nederlandse Spoorwegen zullen vanaf eind 2012 geen papieren treinkaartjes meer verkopen. De overstap op elektronisch betalen via de chipkaart moet dan zijn afgerond. Hoewel veel loketten op stations zullen verdwijnen, worden medewerkers niet ontslagen.

De loketmedewerkers op de stations zullen worden ingezet om vragen van reizigers te beantwoorden. Tegelijkertijd wordt een proef met een internetzuil uitgebreid; deze doet dienst als servicepunt.

Sinds de invoer van de chipkaart in 2009 worden door baliemedewerkers steeds minder kaartjes verkocht.

Het spreekt voor zich dat het afvoeren van de papieren ticket veel voordelen heeft. Het personeel kan elders meer efficiënt worden ingezet, de natuur vaart er wel bij en de kostprijs daalt (papieren treinkaartjes, drukken, toestellen, onderhoud, ...). Ook de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS) kan hier veel aan efficiëntie winnen, mocht dit systeem ook in ons land worden ingevoerd.

Graag had ik dan ook volgende vragen voorgelegd:

1) Hoe reageert de geachte minister op het Nederlands voornemen om de papieren tickets af te voeren en enkel nog te werken met een chipkaart? Kan zij de voor- en nadelen van het afvoeren van de papieren treinkaartjes oplijsten?

2) Overweegt de NMBS ook in ons land de papieren kaartjes af te voeren? Kan zij toelichten welke de timing is? Kan zij aangeven hoeveel dit aan besparing zal opleveren? Moet de timing niet worden versneld? Kan zij aangeven waar het personeel zal worden gereaffecteerd? Om hoeveel personen gaat het?

3) Kan u aangeven hoeveel fulltime equivalenten binnen de NMBS actief zijn in de stations voor de fysieke verkoop van papieren treinkaartjes?

4) Kan zij aangeven hoeveel loketten er in de Belgische stations aanwezig zijn?

5) Kan zij aangeven hoeveel papieren treinkaartjes er het laatste jaar werden verkocht door de NMBS aan de reizigers? Kan dit eventueel, zo zij niet over de exacte cijfers beschikt, bij benadering worden weergegeven? Hoe schat zij de milieu-impact in van een afschaffing van de papieren treinkaartjes?

 
Réponse reçue le 1 octobre 2012 : Antwoord ontvangen op 1 oktober 2012 :

1.  Depuis la mi-2012, la Société des Chemins de fer belges (SNCB) a commencé progressivement à remplacer toutes les cartes trains (abonnements) en papier par une carte à puce.  

À court et moyen termes, les billets en papier feront encore office de titre de transport pour les voyageurs occasionnels.  

Le principal avantage de cette carte à puce est qu'elle peut notamment comporter des titres de transport des autres opérateurs, de sorte qu'à l'avenir le client ne devra disposer que d'une seule et même carte pour le train et les autres transports en commun. 

2.  En première instance, le groupe SNCB m'indique qu'il n’y aura pas d’impact sur le personnel.  

La SNCB m’indique que lorsque les clients chargeront de façon massive ces cartes aux distributeurs automatiques ou via Internet, des changements pourront intervenir, comme aux Pays-Bas.

 

3.  La distribution des titres de transport à la SNCB consiste soit en :

  • l’activité principale et unique des agents (combinée toutefois à de l’information et au traitement de l’après-vente) dans des gares importantes (exemple Bruxelles-Midi, Bruxelles-Nord, Bruxelles-Central, etc.) ;

  • une activité parmi d’autres ;

  • une activité sous-traitée. 

Au total 769,50 ETP peuvent intervenir dans la distribution des titres de transport bien que ce chiffre ne se rapporte pas à cette seule activité.  

4. La SNCB compte 209 points de vente ce qui représente 381 guichets.  

5. En 2011, 26 134 000 billets en trafic national ont été vendus aux guichets de la SNCB auxquels il faut ajouter 2 532 000 billets émis par les distributeurs automatiques. La suppression de tout support papier représenterait une économie de 350 000 m² de papier. Il est par contre difficile en revanche d’évaluer la consommation en cartes plastiques.

1.  De Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS) is vanaf midden 2012 alle papieren treinkaarten (abonnementen) geleidelijk aan beginnen vervangen door een Chipkaart.  

Papieren biljetten zullen op korte tot middellange termijn zeker nog dienst doen als vervoerbewijs voor toevallige reizigers.  

Het belangrijkste voordeel van deze Chipkaart is dat zij onder andere vervoerbewijzen van de andere operatoren zal kunnen bevatten, zodat de klant in de toekomst slechts over één kaart zal dienen te beschikken voor de trein en ander openbaar vervoer. 

2.  In eerste instantie deelt de NMBS-groep me mee dat er geen impact op het personeel zal zijn.  

De NMBS deelt me mee dat wanneer klanten massaal deze kaarten gaan opladen aan automaten of via het internet, er zich verschuivingen zullen kunnen voordoen zoals in Nederland. 

3. De verdeling van vervoerbewijzen bij de NMBS bestaat hetzij uit :

  • de enige en hoofdactiviteit van de bedienden (echter gekoppeld aan informatie en naverkoopprestaties) in de grote stations (bijvoorbeeld: Brussel-Zuid, Brussel-Noord, Brussel-Centraal, enz.) ;

  • een activiteit tussen andere ;

  • een uitbestede activiteit. 

In totaal kunnen 769,50 VTE’s betrokken zijn bij het uitreiken van vervoerbewijzen, hoewel dat cijfer zich niet tot uitsluitend tot die activiteit beperkt.  

4. De NMBS telt 209 verkooppunten, goed voor 381 loketten.  

5. In 2011 werden er aan de NMBS-loketten 26 134 000 biljetten voor binnenlands verkeer verkocht. Daarbij komen nog 2 532 000 biljetten van de automatenverkoop. De volledige afschaffing van papieren dragers zou een besparing van 350 000 m² papier opleveren. Het verbruik van plastickaarten valt echter moeilijk te ramen.