SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2013-2014 Zitting 2013-2014
________________
4 février 2014 4 februari 2014
________________
Question écrite n° 5-11018 Schriftelijke vraag nr. 5-11018

de Martine Taelman (Open Vld)

van Martine Taelman (Open Vld)

au premier ministre

aan de eerste minister
________________
Espionnage économique - National Security Agency - Entreprises belges - Évolution - Mesures Economische spionage - National Security Agency - Belgische bedrijven - Evolutie - Maatregelen 
________________
espionnage industriel
criminalité informatique
États-Unis
sûreté de l'Etat
industriële spionage
computercriminaliteit
Verenigde Staten
staatsveiligheid
________ ________
4/2/2014Verzending vraag
28/2/2014Antwoord
4/2/2014Verzending vraag
28/2/2014Antwoord
________ ________
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-11019
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-11020
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-11019
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-11020
________ ________
Question n° 5-11018 du 4 février 2014 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-11018 d.d. 4 februari 2014 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Je fais référence à mes précédentes questions écrites relatives à l'espionnage économique (n° 5-8727 et 5-10261). Selon le lanceur d'alerte américain Edward Snowden, le service américain d'espionnage, la National Security Agency (NSA), se livre aussi à de l'espionnage économique. Snowden déclare ainsi dans une interview télévisée à la chaîne allemande ARD que, s'il y avait chez Siemens une information utile pour l'intérêt général des États-Unis, ils la prenaient, même si elle n'a rien avoir avec la sécurité nationale. L'entretien a été intégralement enregistré en secret en Russie et est diffusé dimanche soir sur ARD. En 2012 déjà, selon la Belgian Security and Defense Industry, l'association des entreprises actives dans la sécurité et la défense, deux entreprises de défense belges ont fait savoir qu'elles avaient été victimes d'espionnage. La France ne semble pas davantage répugner à pratiquer l'espionnage économique.

Ce n'est d'ailleurs pas la première fois que des signes clairs montrent que les États-Unis se livrent à de l'espionnage économique envers l'Europe. En 2000, l'ancien directeur de la CIA James Woosley déclarait au Congrès: « Economic spying was justified because European companies had a “national culture” of bribery and were the principle offenders from the point of view of paying bribes in major international contracts in the world. »

J'aimerais obtenir une réponse à ce sujet aux questions suivantes.

1) Comment le ministre réagit-il au constat que les États-Unis ont espionné à des fins économiques des entreprises belges et/ou leur personnel, dont le Pr Jean-Jacques Quisquater ? Quelles démarches notre gouvernement entreprendra-t-il dans ses relations multilatérales afin de faire clairement savoir aux États-Unis que cet espionnage à des fins économiques doit immédiatement cesser ?

2) En 2012, deux sociétés belges de défense ont été la cible d'espionnage. Combien d'entreprises et/ou de filiales implantées en Belgique ont-elles été la cible d'espionnage économique ? J'aimerais obtenir des chiffres annuels pour 2011, 2012 et 2013. Le ministre peut-il apporter des explications détaillées ?

3) Le ministre est-il disposé à aborder directement cette question lors de ses contacts bilatéraux avec les États-Unis ? Peut-il apporter des explications quant au calendrier et au contenu ?

4) Le ministre a-t-il pris, à la suite des annonces d'espionnage économique, des mesures complémentaires en faveur des moyens et du personnel de la Sûreté de l'État ? N'est-il pas indiqué de créer une unité spécifique qui se plonge dans cette matière afin de préserver le potentiel économique de nos entreprises ?

5) Quel impact l'espionnage économique actif pratiqué par les États-Unis a-t-il sur les divers accords de collaboration que notre Sûreté de l'État a avec ce pays ? Le ministre peut-il explicitement commenter sa réponse à cette dernière question ?

 

Ik verwijs naar mijn eerdere schriftelijke vragen betreffende economische spionage (nr. 5-8727 en 5-10261). De Amerikaanse spionagedienst National Security Agency (NSA) houdt zich volgens klokkenluider Edward Snowden ook bezig met economische spionage. "Als er bij Siemens informatie zou zijn met nut voor het algemeen belang van de Verenigde Staten, dan nemen ze die, ook al heeft het niets met nationale veiligheid te maken", zegt Snowden in een televisie-interview met de Duitse zender ARD. Het gesprek werd in het geheim opgenomen in Rusland en wordt zondagavond op ARD uitgezonden. Reeds in 2012 gaven twee Belgische defensiebedrijven te kennen het slachtoffer te zijn geweest van spionage, aldus de Belgian Security and Defense Industry, de koepel van bedrijven actief in veiligheid en defensie. Ook Frankrijk blijkt niet afkerig te zijn van economische spionage.

Het is overigens niet de eerste maal dat er duidelijke indicaties zijn van economische spionage vanwege de Verenigde Staten jegens Europa. In 2000 verklaarde toenmalig CIA- directeur James Woolsey het volgende aan het congres: "Economic spying was justified because European companies had a “national culture” of bribery and were the principle offenders from the point of view of paying bribes in major international contracts in the world".

Graag had ik hieromtrent dan ook een antwoord gekregen op de volgende vragen:

1) Hoe reageert de minister op de vaststelling dat de Verenigde Staten (VS) voor economische doeleinden Belgische bedrijven en/of hun personeel bespioneerden waaronder professor Jean-Jacques Quisquater? Welke stappen zal onze regering al of niet in multilateraal verband zetten om de VS duidelijk te maken dat deze spionage, die economische doeleinden voor ogen heeft, terstond wordt stopgezet?

2) In 2012 waren twee Belgische defensiebedrijven het doelwit van spionage. Hoeveel in België gevestigde bedrijven en/of filialen waren het doelwit van economische spionage en dit op jaarbasis wat betreft de jaren 2011, 2012 en 2013? Kan de minister dit uitvoerig toelichten?

3) Is de minister bereid deze kwestie rechtstreeks aan te kaarten bij zijn bilaterale contacten met de VS? Kan hij toelichten naar timing en inhoud toe?

4) Heeft de minister bijkomende maatregelen getroffen naar aanleiding van de berichtgeving over economische spionage wat betreft middelen en personeel voor de staatsveiligheid? Is het niet aangewezen een specifieke unit op te richten die zich in deze materie verdiept teneinde het economisch potentieel van onze bedrijven te vrijwaren?

5) Welke impact heeft de actieve economische spionage vanwege de VS op de verschillende samenwerkingsverbanden die onze Dienst voor de Veiligheid van de Staat heeft met de VS? Kan de minister dit laatste zeer expliciet toelichten?

 
Réponse reçue le 28 février 2014 : Antwoord ontvangen op 28 februari 2014 :

1 à 5. En premier lieu, je me réfère à l’échange de vues sur la cybersécurité, lors de la réunion commune de la Commission de l’Intérieur, des Affaires générales et de la Fonction publique, de la Commission de la Défense nationale, de la Commission de l’Infrastructure, des Communications et des Entreprises publiques et de la Commission de la Justice, du mardi 4 février 2014 auquel j’ai participé (Chambre des représentants : CRIV 53 COM 915).

Pour le surplus, je renvoie à la réponse de la ministre de la Justice, à qui la question a également été posée.

1 tot 5. In de eerste plaats kan ik verwijzen naar de gedachtewisseling over cyberveiligheid tijdens de gemeenschappelijke vergadering van de Commissie voor de Binnenlandse Zaken, de Algemene Zaken en het Openbaar Ambt, de Commissie voor de Landsverdediging, de Commissie voor de Infrastructuur, het Verkeer en de Overheidsbedrijven en de Commissie voor de Justitie van dinsdag 4 februari 2014 waaraan ik heb deelgenomen (Kamer van Volksvertegenwoordigers : CRIV 53 COM 915).

Voor het overige verwijs ik naar het antwoord van de minister van Justitie aan wie de vraag ook werd gesteld.