De techniek waarmee burgers tijdens rampen een waarschuwing krijgen via hun gsm wordt vanaf 2009 in Nederland landelijk toegepast. Met de techniek cell broadcast worden berichten verzonden naar alle gsm’s in een gebied. Telefoonnummers zijn daarbij niet nodig. Het alarmeringssysteem is de laatste jaren al in verscheidene Nederlandse steden getest. Dit is één van de vele concrete toepassingen van m-government. In sommige gevallen is deze vorm van communicatie via de gsm met sms de meest efficiënte. In Frankrijk wordt bij onrustwekkende verdwijningen van een kind dit systeem eveneens toegepast.

In Malta gaat de overheid nog een stap verder. Daar zorgde de overheid enkele jaren terug voor een centrale database waarin elke Maltees zich kon registeren en duidelijk kon maken in welke diensten hij of zij geïnteresseerd was. Zodra de informatie van de betrokken overheidsdiensten ter beschikking is, wordt het bericht via het intranet van de overheid doorgestuurd naar de centrale database en vandaar naar de mobiele operator.

Deze laatste levert ten slotte het bericht via sms af aan de juiste persoon. Maltezen ontvangen heden verschillende berichten en diensten vanuit de overheid op hun mobieltje.

Wie een klacht heeft ingediend omdat hij of zij bijvoorbeeld niet tevreden is over een bepaalde overheidsinstelling, wordt via zijn mobiele telefoon op de hoogte gehouden over de behandeling van die klacht.

Zo krijgen advocaten en medewerkers van rechtbanken een sms-bericht als de behandeling van een bepaalde zaak naar een andere datum verschuift, aldus de heer Scheen van de firma Mobistar. Toepassingen zijn er bij de vleet. Scholieren kunnen zich in Malta inschrijven om de resultaten van hun eindexamens van de middelbare school te ontvangen via sms. De Maltese overheid wil eveneens werkwilligen die zich bij de Maltese VDAB hebben ingeschreven een sms sturen als er een job is waarvoor ze in aanmerking komen.

Een andere toepassing waaraan de Maltese overheid denkt is het informeren van de ouders van het spijbelgedrag van hun kinderen.

Deze nieuwe vorm van rechtstreekse communicatie via sms vanuit de overheid naar de burger en andersom valt onder de term “m-government”.

Malta staat echter niet alleen wat het m-government betreft. Ook Groot-Brittannië, Zweden, Nederland, Singapore, Hong Kong, Zuid-Korea, China, Nederland en de Filippijnen communiceren als overheid met hun burgers per gsm.

Ook binnen het departement van het geachte regeringslid heeft m-government zoals hoger aangehaald vele toepassingen.

Vlaanderen zit hieromtrent niet stil en heeft aldus het nodige studiewerk opgestart via het Multigovproject. Hierbij worden alle communicatiemiddelen overlopen die de overheid kan hanteren om de burger te bereiken, zo deze dit wenst. Men gaat onder meer in op het internet, de vaste telefoon, de mobiele telefoon (m-government) en digitale televisie (in vaktermen t-government genoemd). Hierbij heeft men oog voor alle aspecten van de communicatie.

Het is dan ook meer dan tijd dat ook m-government bij de federale overheid van de grond komt.

Graag kreeg ik dan ook een antwoord op de volgende vragen:

1. Wat vindt het geachte regeringslid van het initiatief van de diverse buitenlandse overheden inzake m-government en kan de beleidsvisie hieromtrent toegelicht worden?

2. Kan aangegeven worden in hoeverre er in België reeds m-government wordt toegepast wat zijn of haar bevoegdheid betreft en kan aangeven worden welke initiatieven binnen zijn of haar bevoegdheid reeds getroffen werden inzake m-government alsook welke initiatieven er op til staan? Tegen wanneer zouden deze toepassingen in voege treden?

3. Kan aangeven worden in hoeverre er reeds onderzoek werd uitgevoerd rond m-government en multikanalencommunicatie vanuit de federale overheid? Welke waren de voornaamste besluiten?

Ik meen dat het nuttig is om de volgende opmerkingen te maken.

a. Het BIPT heeft in 1998 al een "ad hoc groep nooddiensten" in het leven geroepen waar overleg wordt gepleegd met de betrokken nooddiensten over problemen op het vlak van elektronische communicatie; voor sommige problemen worden de operatoren uitgenodigd voor overleg.

In deze ad hoc groep werd reeds gesproken over de mogelijkheid "Cell Broadcast" toe te passen, doch vooraleer dit concreet in België kan toegepast worden dienen een aantal praktische technische hinderpalen uit de weg te worden geruimd.

Bovendien moet ik opmerken dat de ad hoc groep zich in 2007 heeft toegespitst op de problematiek van de lokalisatie van mobiele noodoproepen.

Sinds 2007 heeft deze ad hoc groep een officieel statuut onder het Raadgevend Comité voor de Telecommunicatie.

b. "Cell Broadcast" maakt deel uit van de GSM-standaard.

Het is echter zo dat "Cell Broadcast" beschikt over 64k (65536) logische kanalen.

Om berichten verstuurd via "Cell Broadcast" te kunnen ontvangen moet een gebruiker op zijn terminal deze faciliteit activeren en het correcte kanaal selecteren.

c. Op internationaal vlak wordt de mogelijke toepassing van "Cell Broadcast" voor crisiscommunicatie overwogen.

Voor een goede toepassing is internationale harmonisering van de kanalen noodzakelijk. De Internationale Telecommunicatie Unie (ITU) heeft bijvoorbeeld al volgende kanalen toegewezen aan internationale organisaties kanaal 671 aan de "International Maritime Organisation" als "Maritime Service Channel, kanaal 692 aan het "World Food Programme" van de Verenigde Naties en kanaal 696 aan de Organisatie van het Internationale Rode Kruis/Rode Halve Maan.

Op Europees vlak heeft mevrouw Viviane Reding, Europees Commissaris voor de Informatiemaatschappij en Media, op de ETSI-conferentie te Cannes op 14 februari 2005 verklaard dat de Europese Commissie de mogelijke inzet van "Cell Broadcast" voor de nooddiensten en crisisrespons onderzoekt. Zij wees bovendien op de nood van internationale harmonisering in het toewijzen van de "Cell Broadcast"-kanalen.

d. Er bestaat een vrijwilligersorganisatie "Cellular Emergency Alert Service Association", afgekort CEASa, die de toepassingen van "Cell Broadcast" voor communicatie van overheid naar burgers onderzoekt. CEASa heeft al een programma ontwikkeld dat een mogelijke toepassing hiervoor vormt.

(http://www.ceasa-int.org/)

Wat in het bijzonder zijn vragen betreft.

1. Elk initiatief dat kadert binnen een betere dienstverlening aan de bevolking, wekt de interesse van mijn diensten op, zeker op het vlak de nieuwe technologieën, wat een perfecte illustratie is van de meerwaarde van de dienst die wordt geleverd aan de bevolking en een bron is van nieuwe perspectieven.

Het is misschien wel zo dat op dat vlak "alles mogelijk is" maar toch moeten wij enige voorzichtigheid in acht nemen en de implicaties eigen aan een beslissing terzake voor ogen houden: de toepasselijkheid, de aangepastheid aan de noden van de burgers, de financiële consequenties, de benodigde tijd van invoering, verenigbaarheid of complementariteit met de huidige systemen, human ressources en opleiding, de juridische aspecten, de typische eigenheden voor België .

2. Momenteel vestigen mijn diensten hun aandacht op de dringende noden van doven en slechthorenden, met name, de toegang via SMS tot het nationale alarmsysteem en tot de hulpdiensten.

Wat het fonds voor de financiering van het systeem door de sector van de operatoren betreft, wordt het overleg gevoerd door de diensten van mijn collega verantwoordelijk voor telecommunicatie.

Dankzij een succesvolle samenwerking met de representatieve federaties, leggen mijn diensten op dit moment de laatste hand aan de invoering van het SMS-systeem voor het nationaal alarm. Wat het tweede luik betreft, overweegt de vennootschap ASTRID om op korte termijn een informaticasysteem aan te schaffen dat voldoet aan de noden van deze bevolkingscategorie.

3. Er werd door het BIPT al contact genomen met de mobiele operatoren over "Cell Broadcast" in het kader van de ad hoc groep nooddiensten. Gelet op de technische hinderpalen die moeten uit de weg worden geruimd en de noodzaak van op zijn minst een Europese harmonisatie werd daarover nog geen diepgaande discussie gevoerd.

In mei 2008 ontving een consortium van zes Europese landen (Nederland, Duitsland, Hongarije, Polen, het Verenigd Koninkrijk en Zweden) Europese steun voor een onderzoeksproject naar het gebruik van Cell Broadcast voor het waarschuwen van de bevolking bij crises en noodsituaties ("Cell Broadcast for Public Warning"-project). Dit project loopt van 1 september 2008 tot 31 december 2009. Een eerste workshop in het kader van dit project werd op 11 en 12 september gehouden in Rotterdam en het afsluitend seminarie van het project vond plaats op 1 en 2 december op Schiphol. De Nederlandse minister van Binnenlandse Zaken zal in januari 2010 zijn definitief advies geven betreffende de GO/NO GO voor het project voor de operationele implementatie van de Cell Broadcast eind 2010. De naam van de toekomstige dienst is NL-Alert.

Dit project zal mogelijk de hiervoor aangehaalde noodzakelijke Europese harmonisatie tot stand brengen.

De praktische werkingsmechanismen in het kader van dit project worden uitgewerkt en kunnen een aanzet zijn om meer concrete contacten hierover aan te knopen met de Belgische mobiele operatoren.

De invoering van een Cell Broadcast systeem in België zal worden overwegen wanneer de noodzakelijk Europese harmonisatie is gerealiseerd.

Cell Broadcast kan in twee vormen worden toegepast:

- een « statische » toepassing die gebruikt wordt ter aanvulling van het systeem van elektrische sirenes van de Civiele Veiligheid die in de nucleaire en SEVESO zones operationeel zijn;

- een “dynamische” toepassing waarvan het bereik niet gebonden is aan de nucleaire en SEVESO zones (bijvoorbeeld in het geval van een ongeval met een vrachtwagen die gevaarlijke stoffen vervoert).

Hoewel de technische aanpak dezelfde is, moeten de organisatorische, budgettaire en juridische luiken bijkomend worden onderzocht. Zonder een grondige kennis van deze aspecten, is het momenteel moeilijk zich uit te spreken over de toekomst van Cell Broadcast in België.

Voor de praktische uitwerking ervan zal onder andere ook het BIPT moeten betrokken worden in het kader van zijn bevoegdheden op het vlak van elektronische communicatie.