SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2005-2006 Zitting 2005-2006
________________
18 juillet 2006 18 juli 2006
________________
Question écrite n° 3-5701 Schriftelijke vraag nr. 3-5701

de Annemie Van de Casteele (VLD)

van Annemie Van de Casteele (VLD)

au vice-premier ministre et ministre des Finances

aan de vice-eersteminister en minister van Financiën
________________
Marché des obligations - Obligations "PIB". Obligatiemarkt - "BBP"-obligaties. 
________________
bon du Trésor
instrument financier
marché financier
valeur mobilière
schatkistbiljet
financieel instrument
geldmarkt
effecten
________ ________
18/7/2006Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 21/8/2006)
22/8/2006Publicatie zonder antwoord
30/8/2006Rappel
30/8/2006Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 21/8/2006)
18/9/2006Antwoord
18/7/2006Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 21/8/2006)
22/8/2006Publicatie zonder antwoord
30/8/2006Rappel
30/8/2006Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 21/8/2006)
18/9/2006Antwoord
________ ________
Question n° 3-5701 du 18 juillet 2006 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 3-5701 d.d. 18 juli 2006 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Le marché primaire des obligations possède depuis peu un nouvel instrument, à savoir l'obligation PIB. Comme son nom l'indique, la valeur du coupon n'est pas fonction du taux d'intérêt mais du produit intérieur brut. Une telle obligation se caractérise par le fait qu'elle rapporte davantage à l'investisseur si la croissance économique est forte et moins si elle est faible.

Le pays qui émet des obligations PIB doit payer moins les mauvaises années et limite de ce fait le risque de difficultés financières.

Depuis son adhésion à l'union monétaire européenne (UME), notre pays n'a plus qu'une influence très limitée sur la politique des taux de la Banque centrale européenne (BCE). Les taux d'intérêt reflètent de ce fait le niveau d'inflation et la croissance économique dans la zone euro et non plus la situation dans notre propre pays. Il est dès lors parfaitement pensable que notre pays soit un jour confronté à une situation économique moins bonne que celle de la zone euro, avec en outre le risque de voir les pouvoirs publics belges handicapés par des charges d'intérêt élevées en cas de progression de l'inflation dans la zone euro.

Il ne serait dès lors pas déraisonnable que notre pays diversifie l'émission d'obligations.

L'obligation PIB peut constituer un instrument idéal pour la politique en matière de certificats de trésorerie. Si le PIB se contracte, les rentrées fiscales de l'État diminueront en effet aussi. Ce phénomène sera partiellement compensé par la diminution du coupon à payer.

J'aimerais obtenir une réponse aux questions suivantes.

1. Le vice-premier ministre connaît-il bien les obligations PIB ?

2. A-t-il l'intention d'étudier plus avant les conditions de ce type d'obligation et dès lors de diversifier l'émission de bons du Trésor belges ?

 

Op de primaire markt van obligaties is er sinds kort sprake van een nieuw instrument. Het gaat om de BBP-obligatie. Zoals de naam het zegt, wordt de coupon niet bepaald door de rentevoet, maar door het bruto binnenlands product. Een dergelijke obligatie heeft als kenmerk dat ze voor de investeerder meer opbrengt als de economische groei hoog is en minder als de groei laag is.

Een land dat BBP-obligaties uitgeeft, moet minder betalen in magere jaren en beperkt daardoor het risico van financiële moeilijkheden.

Sinds zijn toetreding tot Europese Monetaire Unie (EMU) heeft ons land nog een zeer beperkte invloed op het rentebeleid van de Europese Centrale Bank (ECB). De rente is daardoor een weerspiegeling van het inflatiepeil en de economische groei in de Euro-zone geworden en niet langer een weerspiegeling van de situatie in ons eigen land. Daarbij is het dan ook perfect denkbaar dat ons land op een dag geconfronteerd kan worden met een slechtere economische situatie dan deze in de Euro-zone, waarbij de Belgische overheid bovendien geplaagd kan worden door hoge rentelasten indien men in de Euro-zone af te rekenen heeft met een stijgende inflatie.

Daarom is het niet onverstandig dat ons land de uitgifte van obligaties diversifieert.

De BBP-obligatie kan een uitgelezen instrument zijn voor het beleid inzake schatkistcertificaten. Als het BBP zakt, dan zullen namelijk ook de belastinginkomsten van de overheid dalen. Dit zal gedeeltelijk gecompenseerd omdat in dat geval ook een lagere coupon moet betaald.

Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen.

1. Is de geachte vice-eerste minister vertrouwd met BBP-obligaties?

2. Is hij van plan om de nadere voorwaarden van deze obligatie te bestuderen en zo de uitgifte van Belgisch schatkistpapier te diversifiëren?

 
Réponse reçue le 18 septembre 2006 : Antwoord ontvangen op 18 september 2006 :

Réponse : Je suis au courant du concept des obligations « PIB », par lequel les coupons dépendent de la croissance du Produit Intérieur Brut, et je partage l'opinion de l'honorable membre qu'un tel instrument peut présenter a priori un certain intérêt en matière de gestion de la dette publique.

Toutefois, force est de constater que seuls des pays en voie de développement ont émis de telles obligations dans le passé. Et c'est aussi à ces pays-là que la littérature financière conseille d'en émettre.

Les émetteurs souverains de la zone euro, telle que la Belgique, ont une stratégie qui est plutôt axée sur l'émission d'obligations liquides et standardisées, constituant ce qu'il est convenu d'appeler des « benchmarks » suivis par beaucoup d'investisseurs institutionnels. Des instruments non-traditionnels comme les obligations PIB ne profitent donc pas de cette demande naturelle pour des produits standardisés, ce qui entraîne une moindre liquidité ainsi que la nécessité de payer une prime de liquidité. De plus, l'émetteur de ce type d'obligation doit payer une prime destinée à compenser la variabilité des recettes futures de celui qui détient l'obligation : la meilleure concordance avec les finances publiques aurait donc son prix.

Je n'ai par conséquent actuellement pas de plan pour faire analyser plus en détail l'opportunité d'obligations « PIB », mais mes services, et en particulier l'Agence de la Dette, suivent le marché de façon continue, et ils ne manqueront pas de faire des propositions pour la gestion de la dette qu'ils estiment intéressantes.

Antwoord : Ik ben vertrouwd met het concept van de « BBP »-obligaties, waarbij de coupons afhankelijk gemaakt worden van de groei van het Bruto Binnenlands Product, en ik deel de mening van het geachte lid dat een dergelijk instrument a priori een zeker belang kan hebben op het gebied van schuldbeheer.

Ik moet echter constateren dat het enkel ontwikkelingslanden zijn die in het verleden dergelijke obligaties uitgegeven hebben. In de financiële literatuur wordt het instrument ook vooral gewaardeerd voor dat type van landen.

De soevereine emittenten van de eurozone, zoals België, hebben een strategie die eerder gericht is op de uitgifte van liquide en gestandaardiseerde obligaties, die deel uitmaken van de zogenaamde « benchmarks » die door heel wat institutionele investeerders gevolgd worden. Niet-traditionele instrumenten zoals BBP-obligaties kunnen niet profiteren van die natuurlijke vraag naar de gestandaardiseerde producten die zo ontstaat, waardoor een dergelijke obligatie eveneens minder liquide wordt en er dus een liquiditeitspremie voor moet worden betaald. Bovendien moet een emittent een premie betalen die de houder van de obligatie compenseert voor het onzekere karakter van zijn toekomstige ontvangsten : de betere afstemming op de overheidsfinanciën zou dus zijn prijs hebben.

Ik ben derhalve niet van plan om op dit ogenblik verder onderzoek te laten verrichten naar de opportuniteit van de « BBP »-obligaties, maar mijn diensten, en in het bijzonder het Agentschap van de Schuld, volgen de markt voortdurend op, en zij zullen niet nalaten om interessante voorstellen inzake schuldbeheer te doen.