BELGISCHE SENAAT
________
Zitting 2015-2016
________
16 november 2015
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 6-768

de Jean-Jacques De Gucht (Open Vld)

aan de staatssecretaris voor Armoedebestrijding, Gelijke Kansen, Personen met een beperking, en Wetenschapsbeleid, belast met Grote Steden, toegevoegd aan de Minister van Financiën
________
Saudi-Arabië - Aanstelling als hoofd van de Raad voor de mensenrechten van de Verenigde Naties - Non-discriminatie - Holebi - Interministeriële Conferentie voor buitenlands beleid - Coördinatie en overleg met de deelstaten
________
Saoedi-Arabië
seksuele minderheid
discriminatie op grond van seksuele geaardheid
gespecialiseerde instelling van de VN
Mensenrechtenraad van de VN
________
16/11/2015Verzending vraag
17/12/2015Antwoord
________
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 6-767
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 6-768 d.d. 16 november 2015 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Saudi-Arabië dringt er bij de Verenigde Naties (VN) op aan rechten voor homo's, lesbiennes, biseksuelen en transgenders te schrappen uit de doelstellingen van de VN. Volgens de Saudische overheid zijn de holebirechten in tegenspraak met de islamitische wet. Enkele weken geleden stelde de VN nog de Saudische ambassadeur in Genève aan als de voorzitter van de mensenrechtenraad van de Volkerenbond.

De Saudische buitenlandminister Adel Al-Jubeir leidt het protest tegen de vermelding van holebirechten in de globale doelstellingen van de VN. "Wanneer het in de tekst over seks gaat, bedoelen wij dat tussen man en vrouw. Een gezin bestaat voor ons uit een getrouwd koppel. Man en vrouw", zo stelt Al-Jubeir.

Hij wijst erop dat Saudi-Arabië het recht heeft zich te verzetten tegen agendapunten "die indruisen tegen de islamitische wet".

Het programma voor Duurzame Ontwikkeling lijst een reeks ambitieuze doelstellingen op voor de 193 lidstaten van de Verenigde Naties. Die handelen over armoede, gelijkheid en het stoppen van de klimaatverandering. Verwijzingen naar gelijkheid voor holebi's werden niet opgenomen in het uiteindelijke akkoord.

De doelstellingen willen garanderen dat "mensenrechten en fundamentele vrijheden voor iedereen gelden, zonder discriminatie op grond van ras, etniciteit, huidskleur, geslacht, taal, religie, cultuur, migratiestatus, politieke of eender welke opinie, nationale of sociale afkomst, economische situatie, geboorte, beperking of andere status".

Homoseksualiteit is onwettelijk onder de shariawet in Saudi-Arabië. Wie gelijkgeslachtelijke relaties aangaat, riskeert executie, chemische castratie en celstraffen.

De Verenigde Naties kregen onlangs harde kritiek te verduren toen ze Saudi-Arabië een sleutelrol toewezen inzake mensenrechten, terwijl het land de mensenrechten schendt van vrouwen, minderheden en dissidenten. Faisal bin Hassan Trad, de ambassadeur voor Saudi-Arabië bij de VN, werd verkozen tot voorzitter van een panel van onafhankelijke experts in de mensenrechtenraad van de VN.

Deze vraag betreft tevens een transversale aangelegenheid - Gemeenschappen (gelijke kansen). Ik verwijs naar het decreet van 10 juli 2008 houdende een kader voor het Vlaamse gelijkekansen- en gelijkebehandelingsbeleid dat een kader creëert voor de functionele en transversale werking van het Vlaamse gelijkekansen- en gelijkebehandelingsbeleid en het decreet betreffende de oprichting van het Interfederaal Centrum gelijke kansen. De standpunten van de Vlaamse regering en de verdediging hiervan bij de Verenigde Naties -wat betreft onder meer gelijke Kansen- geschiedt systematisch in coördinatie met de federale overheid.

De gefedereerde overheden geven mede het inhoudelijk standpunt van de federatie vorm voor die materies waarvoor zij intern bevoegd zijn.

Wat betreft gelijke kansen en non-discriminatie betreft het zogenaamde "gemengde multilaterale dossiers". Het intrafederale overleg over de rechten van de mens (gelijke kansen en non-discriminatiebeginsel) vindt vooral plaats in het kader van ad-hoc-coördinatie naar aanleiding van internationale rapportering of standpuntbepaling. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van het coördinatiemechanisme COORMULTI of van ad-hoc-coördinaties door andere federale overheidsdiensten .

Binnen de Interministeriële Conferentie voor buitenlands beleid waarin de verschillende beleidsniveaus zijn vertegenwoordigd, wordt het Belgisch buitenlands beleid gecoördineerd. Sinds 6 juli 2015 komt dit orgaan terug samen.

Ik verwijs tevens naar het federaal regeerakkoord: "De regering zal bijzondere inspanningen doen om het beleid en de standpunten van de betrokken regeringen op de verschillende beleidsniveaus in ons land af te stemmen.".

Ik heb dan ook volgende vragen:

1) Hoe reageert u op de oproep vanwege Saudi-Arabië bij monde van zijn minister van Buitenlandse zaken bij de Verenigde Naties om rechten van homo's, lesbiennes, biseksuelen en transgenders te schrappen uit de doelstellingen van de VN? Kunt u ons het officiële standpunt van ons land meedelen en kunt u expliciet en gedetailleerd toelichten hoe en waar dit standpunt voorgaand werd besproken met de deelstaten en/of op de Interministeriële Conferentie voor buitenlands beleid? Hebt u tevens alvorens u het standpunt van ons land weergaf in de Verenigde Naties overleg gepleegd met de deelstaten en/of werd dit geagendeerd op de Interministeriële Conferentie voor buitenlands beleid? Zo neen, waarom niet?

2) Hebt u voorafgaand aan de voordracht, de stemming en de uiteindelijke aanstelling van Faisal Trad als hoofd van de VN-mensenrechtenraad concreet overleg hieromtrent gehad met de deelstaten op informele wijze en/of door het samenroepen van de Interministeriële Conferentie voor buitenlands beleid, gezien de mogelijk zware impact op het internationale beleid inzake gelijke kansen en het non-discriminatiebeginsel - gezien de eerdere standpunten die Saudi-Arabië hieromtrent ingenomen heeft- en zo ja, wat waren hun standpunten? Sporen deze met uw standpunt en kunt u gedetailleerd aangeven hoe dit zich vertaalde in het uiteindelijke stemgedrag van onze zetel bij de Verenigde Naties? Zo neen, waarom niet?

3) Bent u bereid om het stemgedrag van onze zetel bij de toewijzing van de voorzitter van de mensenrechtenraad van de Volkerenbond voortaan voorafgaand te agenderen op de Interministeriële Conferentie voor buitenlands beleid gezien de impact van deze benoeming? Zo ja, kunt u dit toelichten? Zo neen, waarom niet en kunt u dit eveneens toelichten?

4) Kunt u aangeven of u bereid bent om samen met de deelstaten op de Interministeriële Conferentie voor buitenlands beleid na te gaan hoe wij de rechten van de holebi's in de internationale fora en de verdragen systematisch optimaal zullen verdedigen gezien deze door sommige landen in vraag worden gesteld? Zo neen, waarom niet? Zo ja, kunt u de inhoud en de timing toelichten?

Antwoord ontvangen op 17 december 2015 :

Sta mij toe u vooreerst te bedanken voor deze vraag. Het is steeds aangenaam om een medestander in het internationale strijd voor de rechten van LGBTI-personen te erkennen. Vanuit mijn functie en mijn persoonlijke overtuiging deel ik uw bezorgdheid. Net als bij de internationale vrouwenrechten, neem ik ook hier een tendens waar tot het kortwieken en terugschroeven van de rechten van deze doelgroep. Dit is bijzonder hinderlijk, gezien het de dialoog voor progressieve landen verschuift van een streven naar vooruitgang naar een poging tot het behouden van wat reeds bekomen was.

Ik merk dat uw vraag in grote mate gericht is op de bevoegdheden van minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders. Ik geef u graag mee dat België hoe dan ook geen zeggenschap had in de aanstelling van de heer Trad. Gezien er geen inspraak was, was er dus ook geen aanleiding voor federaal dan wel interfederaal overleg. Daarbuiten is België een voortrekker wat betreft LGBTI-rechten. Er is reeds een regelmatig overleg met de deelstaten omtrent de internationale standpunten rond LGBTI en dit via het COORMULTI mechanisme. De ondersteunende diensten van mijn collega-minister Reynders leveren in deze materie bijzonder goed werk. Wanneer nodig organiseren zij ook ad hoc samenkomsten over specifieke thema’s. Uit deze samenkomsten valt af te leiden dat er een brede consensus is over de mensenrechten van LGBTI personen, waardoor België tot op heden een voortrekker is op het internationale decor. Ook de wisselwerking tussen ons land en Europese en internationale partnerinstellingen verloopt erg goed.

Ook op het nationale niveau engageer ik me sterk voor een blijvend overleg met de regio’s. Dit zal onder meer aan bod komen binnen het nieuwe nationaal actieplan ter bestrijding van homofoob en transfoob geweld en discriminatie.