BELGISCHE SENAAT
________
Zitting 2016-2017
________
23 december 2016
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 6-1235

de Philippe Mahoux (PS)

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken en Europese Zaken, belast met Beliris en Federale Culturele Instellingen
________
Kosovo - Vrijheid van meningsuiting en vereniging - Dood van een geëngageerde burger - Onafhankelijk onderzoek - Burgermobilisatie - Relaties tussen België en Kosovo - Stand van zaken
________
Kosovo
vrijheid van meningsuiting
buitenlands beleid
corruptie
toetreding tot de Europese Unie
toegang tot de rechter
________
23/12/2016Verzending vraag
20/3/2017Antwoord
________
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 6-1235 d.d. 23 december 2016 : (Vraag gesteld in het Frans)

De relaties met Kosovo zijn een gedeelde bevoegdheid tussen de federale staat en de deelstaten van ons land.

Kosovo is sinds 2008 door de Europese Commissie erkend als potentiële kandidaat-lidstaat van de Europese Unie.

De moord op Astrit Dehari, een geëngageerde burger van zesentwintig jaar, mobiliseerde de afgelopen weken vele burgers in Kosovo.

Ze klagen voornamelijk over het gebrek aan vrije meningsuiting en vereniging in Kosovo.

Ze wijzen ook op het wantrouwen van een deel van de bevolking die klaagt over willekeurige arrestaties en corruptie van het gerechtelijk systeem.

1) Komt er een onafhankelijk onderzoek naar de dood van Astrit Dehari?

2) Hoe zijn de relaties van België met de Kosovaarse autoriteiten?

3) Hebt u specifieke informatie over de vrijheid van meningsuiting en vereniging in Kosovo en over de mobilisatie van burgers tegen de willekeurige aanhoudingen en de corruptie van het gerechtelijk systeem?

Antwoord ontvangen op 20 maart 2017 :

1. De heer Astrit Dehari was lid van een oppositiepartij. Hij was in voorlopige hechtenis in de gevangenis van Prizren voor terrorisme voor zijn vermeende betrokkenheid bij een aanval tegen het Kosovaarse parlement in augustus 2016. Een explosief werd s ’nachts naar het parlementsgebouw gegooid, zonder slachtoffers te maken. Na zijn dood in de gevangenis van Prizren op 5 november 2016, werd een onderzoek geopend door de Kosovaarse autoriteiten. De Procureur belast met deze zaak heeft besloten, onder meer op basis van het autopsierapport, dat het overlijden van de heer Dehari te wijten was aan zelfmoord. De Europese missie van Justitie en Politie in Kosovo (EULEX Kosovo) heeft, in overeenstemming met zijn mandaat, een monitoring van deze zaak verzekerd en bevestigd dat het onderzoek en de autopsie naar behoren werden uitgevoerd.

2. Deze zaak heeft een aantal tekortkomingen in de Prizren gevangenis en het gevangenissysteem in Kosovo in het algemeen naar voren gebracht. Vier gevangenisambtenaren werden geschorst voor nalatigheid en zijn het onderwerp van een tuchtprocedure.

De Kosovaarse autoriteiten hebben in dit dossier bereidheid getoond om samen te werken met externe partners en duidelijkheid over deze zaak te willen brengen.

3. België en Kosovo onderhouden goede relaties. België was een van de eerste landen die de onafhankelijkheid van Kosovo in 2008 erkende. België heeft overigens, door haar deelname aan KFOR en EULEX Kosovo, ook bijgedragen tot de stabilisatie en de versterking van de rechtsstaat in Kosovo.

4. Ik beschik over geen elementen die zouden aantonen dat er een probleem van willekeurige arrestaties in Kosovo bestaat. Vrijheid van meningsuiting en vereniging wordt gewaarborgd door de wet. Dit is ook grotendeels het geval in de praktijk, hoewel het laatste verslag van de Commissie op een aantal tekortkomingen wijst op het vlak van de media (bedreigingen tegen bepaalde journalisten, financiering van de belangrijkste publieke zender).

Corruptie blijft een groot probleem in Kosovo. EULEX Kosovo steunt de autoriteiten deze te bestrijden maar het is duidelijk dat er te zake nog vooruitgang kan worden geboekt.