|
|
Europa - Afhankelijkheid van grondstoffen - Beleid van China
grondstof
China
mijnbouwproduct
Conferentie van de Verenigde Naties voor handel en ontwikkeling
Europese Unie
koper
beheer van de hulpbronnen
zeldzaam aardmetaal
| 27/12/2010 | Verzending vraag |
| 24/2/2011 | Antwoord |
De markt van grondstoffen zijn vaak onderhevig aan prijsschommelingen. In het kader van de Conferentie der Verenigde Naties voor Handel en Ontwikkeling (UNCTAD) werden in de jaren 1970 op basis van een reeks overeenkomsten productorganisaties opgericht die tot doel hadden de prijzen te stabiliseren via mechanismen van exportquota en buffervoorraden. Deze mechanismen werden in vraag gesteld en geleidelijk opgeheven.
De overeenkomsten en organisaties bestaan evenwel nog steeds, maar ze werden mettertijd omgevormd tot fora waar de producerende en verbruikende landen samenkomen om informatie uit te wisselen over de internationale productenmarkt en verschillende specifieke thema's te bespreken.
België is rechtstreeks of via de Europese Unie lid van een dertiental van dergelijke internationale grondstoffenorganisaties (IGO).
In oktober 2010 dreigde China na een diplomatiek incident met de Verenigde Staten even om de uitvoer van zeventien aardmetalen volgend jaar nogmaals met een derde te beperken. China produceert tien van de veertien grondstoffen (antimoon, beryllium, kobalt, ….) waar Europa een tekort aan heeft (lijst van 17 juni 2010). Een van deze veertien grondstoffen zijn de zogenaamde "zeldzame aardmetalen" (lanthaniumoxide, …). China heeft 95 procent van de productie in handen, terwijl het slechts een derde van de wereldreserves in de ondergrond zitten heeft. Het gaat hem echter niet om een natuurlijk monopolie. De prijzen van China zijn echter zo laag dat China de rest van de wereld wegconcurreert. In Rusland, Canada, India, Vietnam, Zuid-Afrika en de Verenigde Staten zijn er nog grote voorraden, maar niemand wil investeren met het gevaar op de te grote prijsschommelingen door een (potentiële) handelspolitiek van China.
Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen:
1. Welke vier grondstoffen zijn tevens zeldzaam, maar worden niet voornamelijk door China ontgonnen? In welke landen worden deze vier zeldzame minerale ontgonnen?
2. Welke van deze veertien minerale grondstoffen zijn belangrijk voor de Belgische productie en voor welke industrietakken?
3. Bondskanselier Merkel organiseerde over het grondstoffenbeleid van China een internationale conferentie waarbij de Europese Commissie en de Wereldshandelsorganisatie aanschoven. Wat was de inbreng van België als Europese voorzitter in het debat met betrekking tot de grondstoffen tijdens het voorzitterschap?
4. Zal België/Europa pleiten om voor sommige van deze grondstoffen ook een IGO op te richten?
5. Welke van deze grondstoffen (lijst van 17 juni 2010) zijn reeds aanwezig in onze maatschappij en te recupereren door recyclage?
6. Klopt het dat België na de vele koperdiefstallen onder meer bij de spoorwegen een voorstel heeft gelanceerd om bij de verkoop van koper de verkoper te verplichten informatie over de herkomst te geven? Zijn er nog producten en/of grondstoffen waarbij België de herkomst bij verkoop wil laten registreren?
7. Duitsland heeft een officieel grondstoffeninstituut opgericht. Wat is de rol van een dergelijk grondstoffeninstituut?
1. Voor de metalen Tantalum, Cobalt, metalen uit de platinum groep (platin, palladium, rhodium, iridium, ruthenium en osmium) en Niobum is China aangewezen op bevoorrading uit het buitenland. De oorsprong van zeldzame metalen naast China ligt vooral in Noord- en Zuid-Amerika (de VSA, Canada, Brazilië, Argentinië, Chili en Bolivië), Afrika (Centraal, West en Zuid) India, Vietnam, Australië en de Russische Federatie.
2. Het gaat hier over grondstoffen waar België als hoofdproducent of toeleverancier economische belangen heeft. Het zijn vooral de sectoren met hoge toegevoegde waarde en high tech-sectoren die afhankelijk zijn van deze grondstoffen: de medische sector, chemische sector, automobielsector, vliegtuigbouw, ruimtevaart, optiek, computer/elektronica-industrie. Het gaat hier om grondstoffen voor het produceren van elektrolietcondensatoren, zonnecellen, katalysatoren en filters, batterijen voor de electro-aandrijving, speciale legeringen en GSM’s.
3. België heeft tijdens het Europees Voorzitterschap in de Raadswerkgroep PROBA (grondstoffen) gepleit voor het nemen van een initiatief dat de grondstoffenproblematiek meer visibiliteit en een coherente aanpak zou verlenen. Door uitstel van de publicatie van de Mededeling van de Europese Unie-Commissie over het “Raw Materials Initiative”, gepland in november 2010, maar uitgesteld tot februari 2011, kon dit initiatief echter niet onder Belgisch voorzitterschap plaatsvinden. Ondertussen is België zeer geëngageerd in de problematiek van natuurlijke grondstoffen, onder andere in Afrika, teneinde de transparantie en goed beheer te bevorderen. Er werd in december 2010 een colloquium georganiseerd over alle aspecten van deze problematiek. België neemt deel aan overleg in Centraal-Afrika en heeft mede de think tank MIRECA opgericht (Mineral Resources in Africa), België steunt de capaciteitsopbouw in Afrikaanse staten m.b.t. geologische analyse in het kader van een EU-AU-partenariaat, België steunt actief het EITI (Extractives Industry Transparency Initiative), heeft bijgedragen tot de uitwerking van OECD-richtlijnen van “due diligence” (zorgvuldig beheer) voor de bevoorradingsketens van mineralen afkomstig uit risico-gebieden.
4. Voor de zeldzame grondstoffen loont het niet om IGOs op te richten met alle verdragsrechtelijke, juridische en financieel-administratieve implicaties, gezien het geringe volume en het beperkt aantal marktdeelnemers.
5. Deze grondstoffen zijn reeds aanwezig in producten beschikbaar in onze maatschappij. België telt meerdere firma’s gespecialiseerd in recyclage die tot 95 % van deze grondstoffen kunnen recuperen om een secundaire markt te bewerkstelligen.
6. De wet van 29 december 2010 houdende diverse bepalingen voorziet in de identificatie van de verkoper en een certificaat van oorsprong voor transacties ter waarde van meer dan 1 000 euro. Deze regelgeving is van toepassing op oude en kostbare metalen in het algemeen.
7. De “Deutsche Rohstoffagentur” groepeert de diensten van bestaande entiteiten en staat in voor de implementatie van de Duitse grondstoffenstrategie:
- opbouw van een informatiesysteem over grondstoffen ter bevordering van de transparantie.
- adviesverlening aan de industrie en bedrijven teneinde de bevoorradingszekerheid en de diversificatie van de bronnen te verbeteren.
- steun van de regering aan programma’s voor grondstoffenexploratie, -ontginning en materiaalefficiëntie.
- bevorderen van onderzoek en ontwikkeling i.v.m. potentieel van grondstoffen en procedures en uitrusting voor ontginning.
- samenwerking met landen rijk aan grondstoffen, in samenwerking met het ministerie voor Ontwikkelingssamenwerking.