Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-9030

van Wilfried Vandaele (N-VA) d.d. 15 mei 2013

aan de minister van Financiën, belast met Ambtenarenzaken

Virtuele betaalmiddelen - Bitcoins - Stand van zaken - Misbruik - Maatregelen

deviezen
elektronisch betaalmiddel
witwassen van geld
belastingfraude
virtuele munteenheid

Chronologie

15/5/2013Verzending vraag
31/7/2013Antwoord

Vraag nr. 5-9030 d.d. 15 mei 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Sinds de recente bankencrisis in Cyprus, waarbij rekeninghouders gedurende een relatief lange tijd geen toegang meer hadden tot hun banktegoeden, kwam het fenomeen van de "bitcoin" in de actualiteit. Bitcoin vormt een virtueel betaalmiddel om via het internet goederen en diensten aan te kopen, maar is op datzelfde internet ook omzetbaar in reële munten, bijvoorbeeld Amerikaanse dollars of euro. Waar de bitcoin enige tijd geleden nog 30 dollar waard was, schoot de wisselkoers sinds de crisis in Cyprus naar boven tot bijna 260 dollar op 10 april 2013, en de dag nadien was de waarde alweer gehalveerd.

Een korte zoekopdracht op het internet leert dat er ook in België firma's zijn die diensten en goederen leveren in ruil voor bitcoin. De Amerikaanse firma Bitpay voert wereldwijd reeds voor 4 500 bedrijven bitcoin-transacties uit.

Uit de recente gebeurtenissen blijkt dat dergelijk fenomeen op economisch vlak een zogenaamde "bubble" tot stand kan brengen en de markten kan destabiliseren. Achter de bitcoin-handel zit een speculatief mechanisme verscholen, waarbij misbruik van vertrouwen en oplichting op de loer kunnen liggen. Het bitcoin-mechanisme zelf is echter onstabiel. Midden april 2013 moest de grootste bitcoin-verdeler ter wereld reeds een cyberaanval doorstaan. Het bitcoin-fenomeen kan een invloed hebben op het fiscale en strafrechtelijke beleid van een land. De handel in en met bitcoin gebeurt buiten de normale financiële kanalen en valt - tenzij de bitcoin omgezet wordt in reële munt - buiten de reguliere boekhouding van de bedrijven. Deze handel verloopt dus ook buiten het blikveld van de fiscus, bijvoorbeeld van de BTW of van de bedrijfsbelasting. In maart 2013 vaardigde het Amerikaanse agentschap dat witwaspraktijken tegengaat, regels uit voor de bitcoin-handel.

Daarnaast is het ook bekend dat op bepaalde internetsites bitcoins gebruikt kunnen worden om illegale goederen aan te kopen en te verhandelen, onder andere wapens en drugs, bijvoorbeeld via de website Silkroad. Ook de gokindustrie gebruikt bitcoin. Dit is natuurlijk niet inherent aan het bitcoinfenomeen, maar het feit dat de “betaling” in bitcoin niet via de normale bancaire kanalen gebeurt, maakt het gemakkelijk om strafbare activiteiten verborgen te houden.

Op 7 mei 2013 lazen we in De Tijd dat de veilingsite eBay bekijkt of ze het virtuele geld bitcoin zal aanvaarden als betaalmiddel: "De bitcoin is een baanbrekende technologie", zegt eBay-topman John Donahue in een interview met The Wall Street Journal. "Er is misschien een manier om de bit coin in Paypal, het betaalplatform van eBay dat door vele onlinewinkels wordt gebruikt, te integreren." Zo'n praktische toepassing zou de bitcoin meer legitimiteit geven. Nu wordt de munt vooral gebruikt om te speculeren, volgens het artikel.

Hierover wil ik volgende vragen stellen:

1) Werd de aandacht van de minister reeds op dit fenomeen gevestigd? Hebben zijn diensten hieromtrent al studies gemaakt of waarschuwingen gegeven?

2) Werd er een inventaris opgesteld van Belgische firma's die bitcoin aanvaarden?

3) Wat is zijn standpunt met betrekking tot de financiële, fiscale, economisch-monetaire en strafrechtelijke aspecten die hierboven beschreven werden?

4) Meent hij dat maatregelen genomen moeten worden om het misbruik van bitcoin (speculatie, of illegale praktijken) tegen te gaan? Zo ja, welke maatregelen heeft hij voor ogen?

Antwoord ontvangen op 31 juli 2013 :

Ik verwijs het geachte lid naar het antwoord op vraag 5-8723 van 16 april 2013 gesteld door Senator Martine Taelman.