Shisha-pen - Electronische waterpijp - Onderzoek naar geïnhaleerde stoffen - Vrije verkoop - Kwaliteit en veiligheid - Verbod
tabaksindustrie
tabak
nicotineverslaving
24/2/2014 | Verzending vraag |
26/3/2014 | Antwoord |
Een shisha-pen is een elektronische waterpijp in de vorm van een pen. Dergelijke pen is verkrijgbaar in allerlei kleuren en smaken. Ze wordt ook wel E-shisha, electronic shisha of E-hookah genoemd.
Het omhulsel zou een elektrisch circuit bevatten met een batterij en een spiraaltje dat via een touwtje gekoppeld is aan een gaasje doordrenkt met vloeistof.
De shisha-pen gaat aan wanneer men zuigt aan het mondstuk; het elektrisch circuit wordt gesloten, waardoor een lampje oplicht en het spiraaltje warm. Hierdoor verdampt de vloeistof in het touwtje, waardoor witte rook ontstaat, welke wordt ingeademd.
De shisha-pen bevat (meestal) geen nicotine of teer.
1) Wordt in België onderzoek gevoerd naar de stoffen die worden geïnhaleerd bij het gebruik van een shisha-pen, en de gevolgen ervan? Zijn hiervan resultaten bekend? Zo ja, welke zijn die?
2) Kunnen deze "pennen" in België vrij op de markt worden gebracht? Waarom (niet)?
3) Dienen deze "pennen" te voldoen aan vereisten op het vlak van kwaliteit, veiligheid en doeltreffendheid. Waarom (niet)? Moet, kan of zal hiertegen kunnen worden opgetreden, en hoe? Wat is de visie van de geachte minister hierover?
4) Volgens de Federale Overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid zou het gebruik van dergelijke producten op onder meer openbare plaatsen, restaurants en cafés verboden zijn. Is dit het geval? In het bevestigend geval, wanneer? Welke inbreuken zijn ter zake mogelijk en wat is de bestraffing?
1) Volgens mijn diensten werd nog geen dergelijke specifieke studie in België uitgevoerd. Ik heb evenwel het advies van de Hoge Gezondheidsraad (HGR) dienaangaande gevraagd. Dat advies werd op 4 december 2013 gepubliceerd. Hieruit blijkt met name dat “de e-sigaret niet zonder gevaar is, omwille van het effect van de aerosolvorming op mond, keel en luchtwegen en de aanwezigheid van toxische stoffen in hoeveelheden die onvoldoende gekend zijn en waarvan de veiligheid op langere termijn bovendien onvoldoende bestudeerd is”. De HGR bevestigt dat “meer onderzoek nodig is om alle effecten op de gezondheid te kennen aangezien e-sigaretten nog maar enkele jaren op de markt zijn”.
2) De shisha-pennen zijn een specifieke vorm van elektronische sigaret. Ter herinnering, de situatie dienaangaande is de volgende.
Elektronische sigaretten die tabak of tabaksextracten bevatten moeten voldoen aan de eisen die vastgelegd zijn in het koninklijk besluit van 13 augustus 1990 betreffende het fabriceren en het in de handel brengen van producten op basis van tabak en soortgelijke producten, alsook aan alle regels inzake tabaksproducten (reclameverbod, kennisgeving, …). In deze categorie is enkel de sigaret E-jin wettelijk in de handel. Elektronische sigaretten die nicotine bevatten of producten met vermeldingen in verband met rookstophulp mogen pas verhandeld worden nadat men een toelating heeft gekregen om ze op de markt te brengen als geneesmiddel. In de praktijk mag geen enkele E-sigaret van dat type in België verkocht worden aangezien er geen enkele vergunning voor het in de handel brengen werd aangevraagd noch toegekend. Indien de elektronische sigaret noch tabak noch nicotine bevat, moet het product voldoen aan de algemene eisen inzake productveiligheid. Onder deze voorwaarden mag dat soort product verkocht worden.
Er werd op Europees niveau een akkoord bereikt in het kader van de tabaksrichtlijn. Dit akkoord zal moeten worden toegepast. Hierdoor kan België of de status van geneesmiddel verder blijven toepassen op de elektronische sigaret die nicotine bevat of de specifieke regels toepassen die in de richtlijn voorzien zijn en die als doel hebben de veiligheid van de consument te waarborgen.
3) Indien de elektronische sigaret andere stoffen dan tabak en nicotine bevat, is in de wet van 21 december 1998 betreffende de productnormen ter bevordering van duurzame productie- en consumptiepatronen en ter bescherming van het leefmilieu en de volksgezondheid bepaald dat de producten die op de markt worden gebracht, zodanig ontworpen moeten zijn dat hun fabricage, voorziene gebruik en verwijdering de volksgezondheid niet aantasten.
De nieuwe tabaksrichtlijn werd zopas officieel goedgekeurd in het Europees parlement en door de Raad. Er moet dus een algemene en coherente oplossing gevonden worden voor ons land. De richtlijn heeft betrekking op producten die nicotine bevatten, maar zegt niets over elektronische sigaretten zonder nicotine of tabaksextracten. Mijn opvolger zal deze richtlijn moeten omzetten en eventuele nieuwe maatregelen moeten nemen indien deze nodig zijn.
4) Het gebruik van alle elektronische sigaretten (de drie types vermeld in antwoord 2, zonder uitzonderingen) is niet toegestaan in gesloten openbare plaatsen, en dus ook niet in bars en restaurants. De wet van 22 december 2009 betreffende een algemene regeling voor rookvrije gesloten plaatsen toegankelijk voor het publiek en ter bescherming van werknemers tegen tabaksrook bepaalt dat “elk element dat tot roken kan aanzetten of dat laat uitschijnen dat roken toegestaan is, verboden is” in gesloten openbare plaatsen waar roken verboden is. Het is dus logisch om deze richtlijn toe te passen op elektronische sigaretten.
Tot nog toe zijn er geen problemen geweest met het gebruik van elektronische sigaretten op plaatsen waar roken verboden is. Dit zou evenwel een probleem kunnen worden gezien het groeiend succes van dit product. Daarom gaan de diensten van de Federale Overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid een folder maken voor de horecasector om zoveel mogelijk te informeren over deze regelgeving.